بررسی رابطه¬ی عوامل برون سازمانی(اقتصادی، اعتقادی، فرهنگی و سیاسی) موثر بر اهمال-کاری در مدیریت آموزش و پرورش با توجه به نقش واسطه گری رضایت شغلی و فرسودگی شغلی
محورهای موضوعی :بهرام افشاری 1 , سیدعلی سیادت 2 * , حسینعلی مهرابی کوشکی 3
1 - دانشگاه اصفهان
2 - دانشگاه اصفهان
3 - دانشگاه اصفهان
کلید واژه: مدیریت آموزش و پرورش, اهمال¬, کاری, رضایت شغلی, فرسودگی شغلی, برون سازمانی,
چکیده مقاله :
هدف این پژوهش بررسی رابطه ی عوامل برون سازمانی(اقتصادی، اعتقادی، فرهنگی و سیاسی) موثر بر اهمال کاری در مدیریت آموزش و پرورش با توجه به نقش واسطه گری رضایت شغلی و فرسودگی شغلی انجام گرفته است. پژوهش از نظر هدف کاربردی است. روش تحقیق آن به صورت توصیفی– همبستگی بود. نمونه ی پژوهش شامل400 نفراز مدیران، دبیران و کارشناسان اداری مدیریت آموزش و پرورش شهر اصفهان بودند که با روش نمونه گیری طبقه ای متناسب باحجم انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسشنامه های استاندارد رضایت شغلی فیلد و روث(1951)، اهمال کاری سازمانی صفاری نیا و رازلیقی(1390) و پرسشنامه فرسودگی شغلی مسلش و جکسون (1985) بود. روایی پرسشنامه ها با استفاده از روایی محتوایی و پایایی آن ها با استفاده از آلفای کرونباخ مورد تایید قرار گرفت. ارزیابی الگوی پیشنهادی و آزمون اثر میانجیگری از طریق الگویابی تحلیل معادلات ساختاری، آزمون سوبل و رگرسیون انجام شد. نتایج پژوهش بیانگر تطابق وبرازش الگوی پیشنهادی با داده های واقعی بود. مدل تایید شده نشان داد عوامل برون سازمانی،رضایت شغلی و فرسودگی شغلی با اهمال کاری رابطه ی معناداری دارند. همچنین نقش میانجی گری رضایت شغلی و فرسودگی شغلی در رابطه بین عوامل برون سازمانی (اقتصادی، اعتقادی، فرهنگی و سیاسی) بااهمال کاری در سازمان مورد تایید قرارگرفت. براساس یافته های به دست آمده پیشنهاد می شود مدیران آموزش و پرورش باید از فرسودگی شغلی کارکنان جلوگیری نمایند. بنابراین رضایت شغلی آنان از اولویت های کاری مدیران است تا بتوان میزان اهمال‌کاری و کم‌کاری کارکنان را در سازمان به حداقل ممکن تقلیل داد.
[1 ]. به پژوه،احمد.(1391). اهمال کاری چیست؟ و اهمال کار کیست؟ مجله ی پیوند. آبان. ش397.20-24
[2]. Steel, P. (2007). The nature of procrastination: A Meta– analytic and theoretical review of quintessential self– regulatory failure, university of Calgary.
[3]. Schraw, G; Wadkins, T. and Olafson, L. (2007). Doing the things we do: a grounded theory of procrastination. Journal of Educational psychology, 99, 12-25.
[4]. امیرخانی رازلیقی، زهرا. (1391). ساخت وهنجاریابی پرسشنامه اهمال¬کاری سازمانی وبررسی رابطه آن با بر انگیختگی شناختی و فرسودگی شغلی کارکنان. پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی عمومی دانشگاه پیام نور واحد تهران دانشکده علوم انسانی. گروه روانشناسی.
[4]. Spada M. Hiou K. Nikcevic.A.(2006).Metacognitions, emotions, and procrastination’; Journal of Cognitive Psychotherapy: An International Quarterly, No. 20.
[5]. کاظمی، مصطفی. فیاضی، منیژه، کاوه، مرجان. (1389). بررسی میزان شیوع تعلل و عوامل موثر بر آن در بین مدیران و کارکنان دانشگاه. پژوهش نامه مدیریت تحول: 20(4)-5-1.
.[6]Ferrari, J. R., and Tice, D. M. (2000). Procrastination as a self-handicap for men and women: A task-avoidance strategy in a laboratory setting. Journal of Research in Personality, 34, 73–83.
[7]. Diaz-Morales, J.F., Ferrari, J. R. and Cohen, J.R. (2008). Indecision and avoidant procrastination: the role of morningness–eveningness and time perspective in chronic delay lifestyles. The journal of general psychology, 13 (3), 228- 240.
[8]. Neenan, M. (2008). Tackling Procrastination: An REBT Perspective for Coaches. J Rat-Emo Cognitive-Behavioral Therapy 26:53–62.
[9]. Steel, P. David Gareth .(2010) Arousal avoidant and decisional procrastinators: Do they exist?; Personality and Individual Differences,48(8):35-46.
.[10] Owens S. G., Bowman C. G., Dill C. A. (2008).Overcomingprocrastination:The effect of implementation intentions, Journal of Applied Social Psychology, 38 (2).
.[11] Ariely dan, Wertenbroch, Klaus (2002). Procrastination, and performance,
phsychological sience, vol 13, no 3.
[12]. Harris ,N,N.a Sutton , R . I .(1983).Task Procrastination in organizations.Ajrame work for research.Human Relations,36, 987-996.
[13]. Behshtifar.M.NekoieMoghadam.M.Hossenifar.H. (2014).The Survey of Relationship between Employees,Procrastination and Their Job Stress.Applied mathematics in Engineering, Management and Technology. 2 (2) 9-17.
[14]. Kendall, K. (2006). Problems with Organization, Procrastination, and Perfectionism in Gifted Children, Gifted Education Coordinator, Lexington City Schools.
[15]. Ellis & Knaus,W.J.)2003(. Overcoming procrastination.Newyork:Institue for rational Living
.[16] Van wyk,L.(2004).The relationship between procrastination and stress in the Life of Highschool Teacher,university of pretoria ,p.3-84.
[17]. حیدری، محمود. (1393). اهمال کاری تحصیلی. پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم تربیتی. دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
[18]. بابایی نادینلویی، کریم. (1391). اثربخشی آموزش مهارت های مدیریت زمان بر اهمال کاری، خود کار آمدی و مدیریت زمان تحصیلی. پایان نامه ی کارشناسی ارشد، دانشگاه محقق اردبیلی دانشکده ادبیات و علوم انسانی. گروه روانشناسی.
[19]. Loewnstien, G. (1992). The fall and raise of psychological expiations economics of inter-temporal choice. In G. Loewnstien & J. Elster (Eds.), Choice over time (pp. 3-34). New York: Russell sage Foundation.
[20] . کریمی، زهرا؛ اندام، رضا.( 1395). بررسی ارتباط بین رضایت شغلی و عدالت سازمانی با اهمال‌کاری (مطالعه موردی: هیأت‌های ورزشی شهر همدان). مطالعات مدیریت رفتارسازمانی. (3) (12): 99-110.
[21]. رابینز، پی، استفین. (1391). تئوری سازمان. ترجمه¬ی مهدی الوانی و حسن دانایی فرد. تهران: انتشارات صفار.چ35.
.[22] Neville,C.(2007). Procrastination :What it is.why we do you .what we can do about it, university of Bradford,school of management ,p.4.
[23]. خسروی، علی اکبر.(1388). بررسی رابطه رضایت شغلی کارکنان و اهمال کاری آنان در بخش آموزش سازمان توسعه تجارت ایران؛ فصلنامه رهبری و مدیریت آموزشی.2، 141-125.
[24]. علوی لنگرودی، کاظم. غفوری، حمیده. ( 1394). رابطه بین رضایت شغلی، تعهد سازمانی با فرسودگی شعلی دبیران. فصلنامه رهیافتی نو در مدیریت آموزشی. 6 (3) : 110 – 85 .
.[25] Burka JB, Yuen LM. )2008(. Procrastination: Why you do it,what to do about it. Boston: Da Capo Press.
.[26] Sabzipoor,Amir,Reshnoodi,Behzad,Amiri,Somayeh & Karam Elahi, Ali. (2014). The relationship between the type of personality introversion–extraversion with Job Satisfaction and Organizational Commitment of Teachers. Quarterly Journal of New Approaches in Educational Administration, Vol.5, (2), pp: 181-194.(in Persian).
[27]. طباطبایی نسب، عبادالله. محمودی، اعظم. (1394). ارتباط بین سلامت روان و فرسودگی شغلی کارکنان ستادی و معاونت های دانشگاه علوم پزشکی یاسوج. 20 (5) : 452 – 444 .
.[28] Maslach , C., Schaufeli , W. B., and leiter , M. P. (2001). Job burnout. Annual review of psychology , 52 , 397-422.
[29]. صابری، حمیدرضا. مروجی، سیدعلیرضا. ناصح، جواد. (1390). بررسی عوامل مرتبط با فرسودگی شغلی معلمان مدارس شهرکاشان. فصلنامه طب جنوب. دانشگاه علوم پزشکی بوشهر: ش1: 50-41.
.[30] Boyle GJ, Borg MG, Falzon JM. (1995).A structural model of the dimensions of teacher stress. Journal Education Psychological; 65: 49-67.
.[31] Maslach, C., & Jackson, S. ( 1985 ). The Measurement of experienced burn out. Journal of occupational Behavior. 2,(-), pp: 85- 86.
.[32] Huprich. Julia. ( 2007). Burnout in Academic Libraries. Library Work life, Vol: 4, No. 10, pp:(1-3).
.[33] Awa, Wendy L plaumann,. Martina walter,. Ulla (2010). Burnout prevention: A review of intervention programs. Patient education and counseling 78,184–190
[34]. قديمي مقدم، ملك محمد. حسيني طباطبايي، فوزيه. جمعه پور، احمد.( 1384). بررسي ميزان شيوع فرسودگي شغلي درمعلمان مدارس ابتدايي. مجله روانشناسان ایرانی. 5:54-43.
.[35]Lackritz. James R (2004) .Exploring burnout among universityfaculty: incidence,performance, and demographic issues. Teaching and Teacher Education, vol: 20, pp:713–729
.[36] Azeem. Syed Mohammad. (2010). Personality hardiness, job involvement and job
burnout among teachers . International Journal of Vocational and Technical Education, Vol: 2(3),: 36-40.
.[37] World Health Organization (WHO).(1998). Guidelines for the primary prevention of mental neurologicaldisorders: staff burn out division of mental health. Geneva: 91-108.
.[38] Moneta GB. (2011) .Need for achievement, burnout and intention to leave, Testing an occupational model in educational settings. Personality and Individual Dif-ferences.;50 (2).
.[39] Danhof-Pont, Marie Bernardine, Van Veen, Tineke, Zitman, Frans G(2011).Biomarkers in burnout: A systematic review", Journal of Psychosomatic Research, In Press, Corrected Proof, Available online 7January.
[40].Landeche. Patricia. (2009) . The Correlation Between Creativity And Burnout In Public School Classroom Teachersta.Thesis for thedegree of Master of Social Work. the Graduate Faculty of the Louisiana StateUniversity. Agricultural and Mechanical College.Copyrighted.
[41].Coote, Elizabeth A, PhD. (1987). Procrastination in the workplace: A study of the dispositional and situational determinants of delay behavior at work.
. [42]Richa, M. Sonia, M. Meenakshi ,J.(2013).Assassinator of Performance: An Outline of Procrastination from Organizational Behavior Viewpoint. International journal of the academy of Organizational behavior management (IJAOBM). 5 (1 – 11).
.[43] Saadia.A and Naeem. T. (2013). Role of Organization Type, Job Tenure, and Job Hierarchy in Decisional Procrastination and Perceived Locus of Control Among Executives. Pakistan Journal of Psychological Research . 28, (1) 25-50.
[44]. آقا بزرگی، هدی.(1386). بررسی رابطه ی اهمال کاری و رضایت شغلی کارکنان سازمان توسعه وتجارت ایران. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران.
.[45] Schoar,A. Codena,N. Cristea,A. (2011). Fighting Procrastiationin the Workplace. An Enperimental,Development Ideas,42.
.[46]Sirois FM.)2007 (‘‘I’ll look after my health later”, A rep-lication and extension of the procrastination-health model with community-dwelling adults, Personality and Individual Differences, 43, students. Psychologi-cal Reports.; 73:863-871.
.[47]Stead R, Shanahan MJ, Neufeld R,WJ). 2011.(0‘I’ll go to therapy, eventually”, Procrastination, stress and men-tal health. Personality and Individual Differences.Ar-ticle in press.
[48]. صفاری نیا، مجید؛ امیرخانی رازلیقی، زهرا. (1391). تحلیل مسیر ارتباط اهمال¬کاری سازمانی با بر انگیختگی شناختی و فرسودگی شغلی کارکنان دولتی. پژوهش¬های مدیریت منابع انسانی، 4(2) :130-111.
[49]. خدابخشی مهدی، سپهوندی محمد علی، شیخ الاسلامی علی، حبیبی الهام. (1394). پیش بینی اهمال کاری سازمانی و رضایت از زندگی بر اساس فرسودگی شغلی و سابقه. مجله طب نظامی. ۱۷ (۴) :۲۰۷-۲۱۳.
[50]. محمدی، نسرین. عادل زاهد بابلان و مهدی معینی کیا. (۱۳۹۵). بررسی رابطه فرسودگی شغلی و اهمال¬کاری در دانشگاه محقق اردبیلی. اولین کنفرانس بین المللی پژوهش¬های نوین در حوزه علوم تربیتی و روانشناسی و مطالعات اجتماعی ایران. قم: دبیرخانه دائمی کنفرانس، موسسه بین المللی مطالعات خاورمیانه.
.[51] Tracy, Brayan, (2007). 21 Great ways to stop procrastinating and Get more Done in les time, Benett – Koohler publisher.
[52]. آقا تهراني، مرتضي ( 1385 ). اهمال كاري بررسي علل و راهكارهاي درمان، قم: مركز انتشارات مؤسسة آموزشي و پژوهشي امام خميني.
[53]. كوزه چيان، هاشم؛ زارعي، جواد؛ طالب پور ( 1382 ). بررسي ارتباط تعهد سازماني و رضايت شغلي مديران و معلمان مرد تربيت بدني آموزشگاه هاي استان خراسان، فصلنامه المپيك، سال يازدهم، ش 1 و 2(23)
[54]. نينان، مايكل؛ درايدن، ويندي ( 1385 ). انديشه هاي زندگي ساز، ترجمه: ناصر عظيمي، طلا ميرهادي زاده، تهران: فرهنگ تارا.
[55]. امیرخانی رازلیقی، زهرا. (1391). ساخت و هنجاریابی پرسشنامه اهمال کاری سازمانی و بررسی آن با برانگیختگی شناختی و فرسودگی شغلی کارکنان. کارشناسی ارشد. روانشناسی عمومی. دانشگاه پیام نور تهران.
[56]. صفاری نیا، مجید. (1389). ساخت و اعتبار یابی آزمون سهل انگاری اجتماعی در مردان شهر تهران. طرح پژوهشی دانشگاه پیا نور تهران.
.[57] Brayfield AH, Rothe HF (1951) “An index of job satisfaction”. Journal of Applied Psychology. 35 (5) 307-311.
[58]. ارشدي، نسرین. (1386). بررسي رابطه فشار رواني ناشي ازتعارض و ابهام نقش با عملکرد و خشنودي شغلي باتوجه به اثرهاي تعدیل كننده استقلال كاري و پيوستگي گروهي در كاركنان شركت ملي مناطق نفت¬خيز جنوب منطقه اهواز، مجله علوم تربيتي و روانشناسي دانشگاه شهيد چمران اهواز،2(14): 129-148.
[59]. ساعتچی، محمود. کامکاری، کامبیز. عسکریان، مهناز. (1391). آزمونهای روانشناختی. نشرویرایش.
[60].Sobel, M. E. (1982). Asymptotic confidence intervals for indirect effects in structureequations models. In: Leinhart S, editor. Sociological methodology. (pp. 290-312). San Francisco: Jossey-Bass.
[61]. پهلوان شریف، سعید. مهدویان، وحید. (1394). مدل سازی ساختاری با Amos. انتشارات بیشه.
[62]. Ariely dan, Wertenbroch, Klaus (2002). Procrastination, and performance, phsychological sience, vol 13, no 3.
[63] Bańka, A. Hauziński,A.(2015). Decisional procrastination of school-to-work transition:
Personality correlates of career indecision. Polish Psychological Bulletin. 46(1), 34-44.
[64].کجباف، محمدباقر؛ پورکاظم، طاهره.(1384). بررسی دیدگاه های کارکنان و سرپرستان شرکت ملی نفت ایران تعیین عوامل انگیزشی و رابطه آن با رضایت شغلی. نشریه تازه های علوم شناختی. سال هفتم. ش 1.
[65].امامی، پریسا. (1390). بررسی رابطه میان جهت گیری هدف پیشرفت شغلی با فرسودگی شغلی و تعلل ورزی معلمان دوره ی ابتدایی شهر تبریز (تحلیل مبتنی برشخص ). پایان نامه کارشناسی ارشد رشته روانشناسی. دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه تبریز.
[66].Tuckman BW.(1998). Using tests as an incentive to moti-vate procrastinators to study. Journal of Experimental Education;66:141-47.
[67].امین بیدختی، علی اکبر؛ حسین زاده، مهدی؛ علیجانی، رسول؛ بلوچی، حسین؛ نعمت الهی، مجید.(1395). پیش بینی اهمال کاری کارکنان فرماندهی انتظامی شرق تهران بر مبنای سرمایه اجتماعی با نقش واسطه ای فرسودگی شغلی. فصلنامه توسعه سازمانی پلیس.(13) (59): 119-137.