طراحی مدل توانمندسازی منابع انسانی به کمک مدیریت دانش
محورهای موضوعی : مدیریت دانشمحمد سعید پوررضا 1 * , محمد علی سرلک 2 , علی جمشیدی 3
1 - دانشگاه اصفهان
2 - گروه مدیریت دانشگاه پیام نور
3 - گروه مدیریت دانشگاه پیام نور
کلید واژه: گمرک, توانمندسازي, منابع انساني, دانش, مديريت دانش,
چکیده مقاله :
چكيده منابع انسانی، ارزشمندترین منبع از منابع سازمان محسوب می‌شوند که میتوانند مزیت رقابتی سازمان‌های امروزی را جهت مقابله با تغییرات وسیع محیطی شکل دهند. منابع انسانی توانمند برگ برنده سازمان‌های عصر حاضر به شمار می روند. هدف از انجام این تحقیق دستیابی و طراحی مدل جامع توانمندسازی منابع انسانی به کمک مدیریت دانش در گمرک جمهوری اسلامی ایران است. در این مطالعه از روش تحقیق کیفی (دلفی) و کسب نظر خبرگان گمرک جمهوری اسلامی ایران و خبرگان دانشگاهی که در زمینههای مدیریت دانش و توانمندسازی منابع انسانی صاحبنظر بودهاند استفاده شده است. این روش در سه دور انجام شد و دو بعد، نوزده مولفه و شصت و شش شاخص شناسایی شد که در ضمن فرایند دلفی پس از حذف مولفههای با میانگین پایین دو بعد، نوزده مولفه و چهل و شش شاخص جهت طراحی مدل استخراج شد. بعد از تعیین اوزان هر کدام از مولفهها و شاخصها، شاخصهای با رتبه برتر در هر مولفه برای طراحی مدل نهایی انتخاب و مدل نهایی طراحی شد.
Summary Human resources are the most valuable resource of an organization that can shape the competitive advantage of today's organizations to cope with widespread environmental changes. Powerful human resources are the winners of today's organizations. The purpose of this research is to achieve and design a comprehensive human resource empowerment model with the help of knowledge management in the Islamic Republic of Iran Customs. In this study, the qualitative research method (Delphi) was used and the opinion of Islamic Republic of Iran Customs experts and academic experts in the fields of knowledge management and human resources empowerment were used. This method was performed in three rounds and two dimensions, ninety components and sixty-six indices were identified. Also, Delphi process was extracted after removing two-dimensional low-average components, nineteen components and forty-six indices for model design. After determining the weights of each of the components and indices, the highest ranked indices in each component were selected to design the final model and the final model was designed.
منابع و ماخذ منابع فارسی آذر، عادل و رجبزاده علی (1381). تصمیمگیری کاربردی، تهران، انتشارات نگاه دانش.
آقاوردی، بابک (1390) عوامل موثر بر توانمند سازی نیروی انسانی به منظور تعالی سازمانی، (مطالعه موردی: گمرک جمهوری اسلامی ایران) رساله کارشناسی ارشد مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبائی، تهران.
ابطحی، سید حسین و عابسی، سعید (1386). توانمند سازی کارکنان. تهران، انتشارات: موسسه تحقیقات و آموزش مدیریت.
ابطحی، سیدحسین و صلواتی، عادل (1385)، مدیریت دانش در سازمان، انتشارات پیوند نو، چاپ اول.
اسکات، سینتیا و ژاف، دنیس (1375). توانا سازی کارکنان. مترجم ایران نژاد پاریزی، مهدی. تهران، انتشارات: موسسه تحقیقات وآموزش مدیریت.
افرازه، عباس. (1386). مدیریت دانش (مفاهیم، مدلها، اندازه گیری و پیاده سازی). تهران: انتشارات دانشگاه صنعتی امیر کبیر (پلی تکنیک تهران).
اورعی یزدانی، حمید (1381). نگرش بر توانمند سازی (چاپ اول). تهران، انتشارات: مطالعات بازرگانی.
برگرون، برايان (1386). مباني مديريت دانش. قهرماني، محمد و باقري سيد محمد. تهران: موسسه تحقيقات و آموزش مديريت.
برگرون، برايان (1387). اصول مديريت دانش. انصاري، منوچهر. تهران: موسسه كتاب مهربان نشر.
پسند، محمدرضا، (1395) طراحی الگوی مدیریت دانش براي شركت ملي نفت ايران، رساله دکتری.
پوررضا، محمدسعید. (1395) مدیریت دانش سازمانی، تهران، انتشارات فرانما.
خاکی، غلامرضا. ( 1379 ) روش تحقیق در مدیریت.تهران، مرکز انتشارات دانشگاه آزاد اسلامی.
داونپورت و پروساک. (1381)، "مدیریت دانش"، تهران: انتشارات دانشکار.
داونپورت، پروساک. (1379)، "مدیریت دانش"، جزوه درسی، دانشکده مهندسی صنایع، دانشگاه صنعتی امیرکبیر.
رابینز، استیفن (1387). رفتار سازمانی. مترجمان: پارساییان،علی و اعرابی،سید محمد.تهران;انتشارات : دفتر پژوهشهای فرهنگی.
رادينگ، آلن (1383). مديريت دانش موفقيت در اقتصاد جهاني مبتني بر اطلاعات. لطيفي، محمد حسين. تهران: انتشارات سمت.
زرگر، محمود (1382). "اصول و مفاهیم فنآوری اطلاعات"، تهران: انتشارات بهینه.
سرلک، محمد علی (1387)." سازمان عصر دانش "، تهران، انتشارات دانشگاه پیام نور.
سرلک، محمد علی (1391)." چهرههای نوظهور سازمان در قرن بیست و یکم"، جلد دوم، تهران، مرجع دانش.
سند راهبردی گمرک ج.ا.ا ،1389 : تهران، انتشارات گمرک جمهوری اسلامی ایران
شفیعخانی، محمد- ادب، حسین، "نیل به سرآمدی با ابزار مدیریت دانش"، ماهنامه تدبیر، شماره 182.
صلواتی، عادل (1384). مدلی برای مدیریت دانش در سازمان‌های دولتی جمهوری اسلامی ایران. رساله دکتری رشته مدیریت دولتی، دانشگاه علامه طباطبایی تهران.
قلاوندی، حسن، اشرفی سلیم کندی، فرشید (1396). بررسی رابطه بین مدیریت دانش و توانمندسازی در کارکنان دانشگاه ارومیه، فصلنامه نوآوری‌های مدیریت آموزشی، سال دوازدهم، شماره دو (مسلسل46)، صص123-137.
کینلا، دنیس (1387). توانمند سازی منابع انسانی (چاپ دوم). مترجمان: ایراننژاد پاریزی، مهدی و سلیمیان، معصومعلی. تهران؛ انتشارات: نشر مدیران.
محمدی، محمد (1380). بررسی عوامل موثر بر توانمند سازی کارکنان در دانشگاه بیرجند .پایان نامه کارشناسی ارشد. دانشگاه تربیت مدرس.
مقيمي، سيد محمد (1380). سازمان و مديريت رويكرد پژوهشي. انتشارات ترمه، چاپ دوم، تهران.
مک دانلد، جان. (1381)، "مدیریت دانش"، ترجمه: بدری نیک فطرت، تهران: انتشارات کیفیت و مدیریت.
موسوي، عباس(1388). مديريت دانش. مجله اصلاح و تربيت، شماره 46، ص 23-12
وتن، دیوید ای و کمرون، کیم اس (1381). توانا سازی و تفویض اختیار. ترجمه اورعی یزدانی، بدرالدین. تهران، انتشارات: موسسه تحقیقات وآموزش مدیریت.
منابع انگلیسی Argote, L., & Ingram, P. (2000). Knowledge management systems: issues, challenges, benefits. Organizational behavior and human decision processes, 82(1), 150-169.
Argote, L., Beckman, S.L. and Epple, D. (1990), "The persistence and transfer of learning in industrial settings", Management Science, Vol. 36 No. 2, pp. 140-54.
Arthur Andersen (1996): Improving knowledge Sharing in International Businesses, Andersen Worldwide, SC, April.
Bergeron, B. (2003). Essentials of knowledge management (Vol. 28). John Wiley & Sons.
Bhatt, G. (1998), “Managing Knowledge through people”. Knowledge and Process Management: Journal of Business Transformational, Vol.5 No.3, pp. 165-71.
Bhatt, G. (2000), “Organizing Knowledge in the Knowledge development cycle”, Journal of Knowledge Management: Journal of Business Transformation, Vol.4 No.1, pp. 15-26.
Bhatt, G. (2002), Management strategies for individual knowledge and organizational knowledge, Journal of Knowledge Management, Vol. 6, Issue 1, pp. 31-39.
Bhatt، G. D (2001). Knowledge management in organization: examining the interaction between technologies، techniques and people. Journal of Knowledge Management. Vol. 5، No. 1، pp. 68-75
Bhtt. G. (2000). A resource management organizational knowledge and process based perspective of developing. World Development,Volume 29, Number 25
Bierly, P., Chakrabarti, A. (1996), Generic knowledge strategies in the U.S. pharmaceutical industry, Strategic Management Journal, Vol. 17.
Bierly, P., Daly, P. (2002) , The strategic management of intellectual capital and organizational knowledge, Edited by: chan Wie choo & Bontis, N. Oxford university press.
Bierly, Paul E., and Alok K. Chakrabarti. "Technological learning, strategic flexibility, and new product development in the pharmaceutical industry." IEEE Transactions on Engineering Management 43.4 (1996): 368-380.
Bodner,S.L.(2005).”Design and empirical analysis of a model of empowering leadership” .Unpublished doctoral dissertation,university of North Texas.
Bodner,sarah.(2003).”Dimensional assessment of empowerment in organizations. “Unpublished Doctorial Dissertation .University of north texas.
Boisot, M., & MacMillan, I. C. (1997). Crossing epistemological boundaries: Managerial and entrepreneurial approaches to knowledge management. Long Range Planning, 37(6), 505-524.
Checkland PB, HoIwell S. 1998. Systems, Infor nations and Information Systems. Wiley: Chiche ster.
Clarke, T., & Rollo, C. (2001). Corporate initiatives in knowledge management. Education+ Training, 43(4/5), 206-214.
Davenport, T. H. (1998). Putting the enterprise into the enterprise system. Harvard business review, 76(4).
Davenport, T. H., & Glaser, J. (2002). Just-in-time delivery comes to knowledge management. Harvard business review, 80(7), 107-11.
Drucker, P.F. (1988) The Coming of the New Organization, Harvard Business Review, 66(1): 45-53.
Eikeland, O. (2001). Action research as the hidden curriculum of the western tradition. Handbook of action research, 145-155.
Garless,S.(2004).”Does psychological empowerment mediate the relationship between psychological climate and job satisfaction?”.Jounal of Business and psychology,vol.18,No.4,pp .405-425.
Greasly,Kay and King, Nicola.(2005).”Employee perception of empowerment “.Employee Relations,vol.27,N.4,PP.354-368.
Grover, and Davenport, T, H. (2001). "General perspectives on knowledge management: fostering a research agenda". Journal of Management Information Systems ,Vol. 18.
Hansen, M. T. (1999). The search-transfer problem: The role of weak ties in sharing knowledge across organization subunits. Administrative Science Quarterly, 44, 82—Ill. doi: 10.2307/2667032
Hansen, M. T., Nohria, N., & Tierney, T. (1999). What’s your strategy for managing knowledge? Harvard Business Review, 77(2), 106—115.
Hansen, Morten T., Nohria, Nitin, Tierney, Thomas (1999), What’s Your Strategy for Managing Knowledge?, Harvard Business Review, March/April 1999, Vol.77, Issue2.
Hiscock, J. (2004). Developing knowledge management awareness in public relations students. Public relations review, 30(1), 107-115.
Jashapara, A. (2004). Knowledge management: An integrated approach. Pearson Education.
Johnson-Laird, P. N. (1991). Mental models. In Posner, M. I. (Ed.), Foundations of cognitive sènce (pp. 469—500). Cambridge, MA: MIT Press.
Jones, G., & Sallis, E. (2013). Knowledge management in education: Enhancing learning & education. Routledge.
Keefe,L.(2004).”Encouraging employee communication” .The CPA Journal ,74(6),pp.16-19.
Lawrence,NW. (1999). Social research method:Qualitative and Quantitative approaches. 4 ed. Allyn and Bacon Co.
Lustri, D., Miura, I., & Takahashi, S. (2007). Knowledge management model: practical application for competency development. The Learning Organization, 14(2), 186-202.
Macher,K.(1988).”Empowerment and bureaucracy”.Taining and Development Journal ,42(9),pp.41-46.
Malhotra, Yagesh. (2003). Knowledge management for the New World of Business, accessed. Journal of Knowledge Management Vo. 5,No. 1، pp. 39-42
Mishra. Aneil and Spreitzer, (1997). Gretchen m, survivor responses to downsizing: the Mitigating Effect of Trust and empowerment, Southern California Studies Center.
Nahapiet, J., & Ghoshal, S. (1998). Social capital, intellectual capital, and the organizational advantage. Academy of management review, 23(2), 242-266.
Newman, B., & Conrad, K. W. (1999). A framework for characterizing knowledge management methods. Practices, and Technologies, pardons: The Knowledge Management Theory Papers: A series of papers on the theories, processes and practices behind Knowledge Management.
Nonaka , I., Takeuchi , H.(1995) .The Knowledge — Creating Company, Oxford University Press , Oxford,.
North, K., Probst, G. J., & Romhardt, K. (1998). Wissen messen-Ansätze, Erfahrungen und kritische Fragen. ZEITSCHRIFT FUHRUNG UND ORGANISATION, 67, 158-166.
Peteraf, M. A. (1993). The cornerstones of competitive advantage: A resource‐based view. Strategic management journal, 14(3), 179-191.
Probst, G., Romhardt, K., & Raub, S. (2002). Managing knowledge: Building blocks for success. J. Wiley.
Prusak, L. (2001). Where did knowledge management come from?. IBM systems journal, 40(4), 1002-1007.
Spreitzer & Gretchen.M.(1996).”Social structural characteristics of psychological empowerment” .Academy of management Journal ,Vol.39,pp.483-504.
Spreitzer, G., Kizilos, M.A. and Nason, S. (1997), “A dimensional analysis of the relationshipbetween psychological empowerment and effectiveness, satisfaction and strain”.Journalof Management, Vol. 23 ,No. 5, pp. 679-704.
Spreitzer. Gretchen. M & Doneson. David. (2005). “Musings on the past and future of employee empowerment”, Forthcoming in the handbook of organizational development (Edited by tom ummings).
Stainer.A. and Stainer .L.(2000).”Empowerment and strategic change and ethical perspective” .strategic change,vol .9,pp.287-296.
Sveiby, K. E.(1997). The new organizational wealth. San Francisco, CA: Berrett-Koehler. Sveiby, K. E.1997).
Thomas. K & Velthouse. B, (1990). “Cognitive elements of empowerment:an interpretive model of intrinsic task motivation”, Academy ofmanagement review, No.15, PP 666-681
Wiig, K. (2002). New generation knowledge management: What may we expect? Retrieved May 23, 2009, from http://kwork.org/Resources/NewGeneration.pdf