رویکرد کارآفرینی، رویکرد غالب خلق استراتژی در شرکت های موفق ایران
محورهای موضوعی : مدیریت استراتژیکسید محمود حسینی 1 , بهمن حاجی پور 2 , هوشنگ نظامی وند چگینی 3 *
1 - دانشگاه شهید بهشتی
2 - دانشگاه شهید بهشتی
3 - دانشگاه شهید بهشتی
کلید واژه: رویکرد خلق استراتژی کارآفرینی برنامه ریزی استراتژیک یادگیری استراتژیک اقدام اکتشافانه استراتژیک,
چکیده مقاله :
شناسایی استراتژی های ناب و مناسب از دغدغه های اصلی مدیران و رهبران سازمانها به شمار می رود و این موضوع در مدیریت نیز تبدیل به موضوعی مهم برای تحقیق و پژوهش شده است. بسیاری از اندیشمندان حوزه مدیریت استراتژیک تلاش کرده اند تا رویکردها یا سبک های متعددی برای خلق استراتژی در سازمانها ارائه کنند. یکی از شیوه های شناسایی رویکردهای خلق استراتژی بررسی نحوه هدایت و رهبری سازمانهای موفق است. بررسی این سازمانها می تواند روش های قابل اتکای خلق استراتژی را معرفی نماید. این مقاله نتیجه یک مطالعه گسترده در خصوص رویکردهای خلق استراتژی در سازمانهای ایرانی را ارائه می کند. ابتدا با بکارگیری روش آماری تاکسونومی تلاش شده است تا در بین 29 شرکت عضو گروه های مختلف صنعتی 5 شرکت موفق که در بیشتر سالهای 1380 تا 1392 رتبه های نخست گروه صنعتی خود را بدست آورده اند شناسایی شود. برای این منظور از 6 شاخص عملکرد بازده دارایی،حاشیه سود،بهره وری نیروی انسانی ،سهم بازار ، نرخ رشد فروش و نرخ رشد سودآوری استفاده شده است. پس از شناسایی این شرکت ها روند تحول آنها بررسی و مهمترین استراتژی هایی که موجب موفقیت آنها شده است تعیین شد. در نهایت با استفاده از مطالعه ای پرسشنامه ای و بهره گیری از مشارکت بیش از 150 مدیر ارشد و میانی این سازمانها رویکرد خلق استراتژی های آنها شناسایی شد. رویکرد کارآفرینی در خلق استراتژی برای این سازمانها و در مقایسه با رویکردرسمی یا برنامه ریزی استراتژیک، رویکرد اقدام اکتشافانه و رویکرد یادگیری استراتژیک کارآمد تر بوده است و در برخی از سازمانها نیز از تلفیقی از دو رویکرد رسمی یا برنامه ریزی استراتژیک و کارآفرینی است که منشاء استراتژی های آنها بوده است. بدین ترتیب پیداست که در مجموعه مورد بررسی این رویکرد کارآفرینی است که می تواند برای خلق استراتژی های موفق قابل اتکا باشد.
Identifying pure and favorable strategies is one of the main concerns of managers and leaders in organizations and this managerial issue has become an important field for research. Many scholars in strategic management field have tried to provide multiple approaches or styles for strategy formation in the organizations. An effective way to identify strategy formation approach is to investigate how successful organizations are directed and lead. In this way, the reliable methods of strategy formation can be achieved by investigation of the organizations. This paper presents the result of a wide study on strategy formation approaches in Iranian organizations. Firstly, using taxonomical statistic method, five successful companies among 29 companies from various industries were selected as a result of their first ranking in their industrial groups during 2011-2013. To do this, six performance indices including asset returns, profit margin, human productivity, market share and sale rate, and profit growth rate were employed. Through the identification of the companies, their revolution trends were examined and the most important strategies leading to their success were determined. Finally, using a questionnaire and a sample of 150 top and middle managers of the surveyed organizations, their strategy formation approaches were identified. Entrepreneurial approach in strategy formation was more effective than formal approach or strategic planning, strategic venturing approach, and strategic learning approach. In some organizations, a combination of two approaches, namely strategic planning approach and entrepreneurial approach were utilized to formulate their strategies. Hence, it is obvious that among investigated companies, this is entrepreneurial approach that can be considered as reliable to formulate successful strategies.
1. اسكات، ريچارد(1380) : سازمانها . سيستم هاي حقوقي, حقيقي و باز. ترجمه محمدرضا بهرنگي. كمال تربيت. تهران. 1380 #
2. برايسون، جان. ام. (1988). برنامه‌ريزي استراتژيك براي سازمان هاي دولتي و غير انتقاعي. ترجمة عباس‌منوريان. 1372. تهران: سازمان مديريت دولتي.#
3. بيدآباد، بيژن (1362): آناليز تاكسونومي(روش طبقه‌بندي گروههاي همگن)، سازمان برنامه و بودجه استان مركزي #
4. زنوزی،سید جعفر،جزنی،نسرین،حسینی،سید محمود ، (1392) : طراحی استراتژی سازی شرکت های موفق ایرانی در محیط پیچیده،دانشگاه شهید بهشتی،دانشکده مدیریت#
5. شاين، ادگار(1383): مديريت فرهنگ سازماني و رهبري. ترجمه برزو فرهي بوزنجاني و شمس الدين نوري نجفي. تهران. سيماي جوان#
6. علي احمدي، عليرضا و اللهياري. احمد (1382): استراتژي رقابت و نوآوري در كسب و كار. توليد دانش. تهران#
7. علي احمدي. عليرضا. فتح ا.... مهدي و تاج الدين. ايرج(1382): نگرشي جامع بر مديريت استراتژيك. توليد دانش. تهران#
8. منوريان، عباس (مترجم) . 1381. "مديريت استراتژيك: مجموعه مقاله". انتشارات مركز آموزش مديريت دولتي ميرسپاسي، ناصر(1377): مديريت منابع انساني و روابط كار. #
9. مينتزبرگ، هنري(1377): سازماندهي: پنج الگوي كارساز. ترجمه ابوالحسن فقيهي و حسن وزيري سابقي. مركز آموزش مديريت دولتي. تهران#
10. ویتینگتون ، ریچارد(139) : چیستی راهبرد؛ درآمدی بر الگوهای شکل‌گیری راهبرد . ترجمه بهمن حاجی پور و ماجد ناجی ،انتشارات سمت ،تهران#
11. هال، ريچارد.اچ (1376): سازمان, ساختار, فرايند و ره آوردها. ترجمه علي پارساييان وسيد محمد اعرابي. تهران. دفتر پژوهش هاي فرهنگي. #
12. هانگر، ديويد جي. (1384): مباني مديريت استراتژيك. ترجمه سيد محمد اعرابي و داود ايزدي. دفتر پژوهش- هاي فرهنگي. تهران- چاپ دوم#
13. مینتزبرگ، هنری. (1392). ردگیری استراتژی ها، ترجمه بابایی، علی. و حق با علی، مهدی.، سازمان مدیریت صتعتی: تهران. #
14. مینتزبرگ، هنری.، آلستراند، بروس. و لمپل، ژوزف. (1384)، جنگل استراتژ ی (کارآفرینی در قالب یک مکتب)، ترجمه محمود احمدپور داریانی، انتشارات شرکت پردیس، تهران. #
15. Andrews. K. (1971)"The concept of strategy". Irwin. Homewood, IL.#
16. Ansoff H., (1988),"The new Corporate Strategy", New York: John Wiley.#
17. Antoniou, Peter H. 1996. Ansoff, H. Igor (1918 -). InInternational Encyclopedia of Business& ManagementVol.1. Edited by Malcolm Warner. London: Routledge.#
18. #Barnes, D. (2002),"The complexities of the manufacturing strategy formation process in practice",International Journal of Operations & Production Management, Vol. 22 No. 10 pp. 1090- 1111.#
19. Barnes, D. (2002),"The manufacturing strategy formation process in small and medium-sized enterprises", Journal of Small Business and Enterprise Development, Vol. 9 No. 2 pp. 130 – 149.#
20. Berent. D. & Ellison. L. (1998). Futures and strategic perspective, International journal of educational management, 12/13: 133-140.#
21. Falshaw, R. J., Glaister, K. W. & Tatoglu, M. E. (2006). Evidence on formal strategic planning and company performance, Management Decision, 44 (1), 9-30.#
22. Lynch , Richard (2000), )," Corporate Strategy ", , ,Prentice Hall#
23. Mintzberg , H. (1994). The fall and rise of strategic planning, Harvard business review, 25: 1-8.#
24. Mintzberg, H. & Waters, J. A. (1985). Of strategies, deliberate and emergent. Strategic Management Journal, 6(3), 257-272.#