تعیین روابط علی و معلولی شاخصهای عملکردی سازمانهای تولیدی با استفاده از رویکرد کارت امتیازی متوازن به کمک مدل معادلات ساختاری
محورهای موضوعی :علیرضا علی احمدی 1 * , میثم جعفری 2
1 - دانشگاه علم و صنعت ایران
2 -
کلید واژه: بهبود عملكرد, ارزيابي عملكرد, كارت امتيازي متوازن, مدل معادلات ساختاري, برنامه ریزی استراتژیک,
چکیده مقاله :
اندازه گيري مالي همواره به عنوان يك سيستم مديريتي مورد استفاده قرار گرفته است. با نزديك شدن به پايان قرن بيستم، ابعاد مالي سنجش عملكرد سازمانها گسترش فراواني داشته است، اما بسياري از صاحب نظران توجه بيش از حد به سنجه‌‌‌‌هاي مالي در ارزيابي عملكرد سازمانها را مورد انتقاد قرار داد‌ه‌اند. به اعتقاد آنها اصرار و تاكيد بر كسب نتايج مالي باعث مي‌شود كه سازمانها عمد تاً متمركز بر برنامه‌‌‌‌هاي كوتاه مدت شده و از ايجاد ارزش بلند مدت در بخش دارايي‌‌‌‌هاي غير مشهود و معنوي سازمان كه ضامن رشد سازمان در آينده است غافل شوند. سازمانها هم اكنون دريافته اند كه براي حفظ بقا و پيشرفت بايد علاوه بر سنجه‌‌‌‌هاي مالي، سنجه‌‌‌‌هاي غير مالي مهمي را سنجش و پيگيري كنند. از بين روشهاي مختلفي كه تا كنون براي ارزيابي و هدايت سازمانها مطرح شده اند، مدل كارت امتيازي متوازن با نگاه پياده سازي استراتژي در عمل، روشي است كه اثرگذاري عملكرد كليه زير مجموعه‌‌‌‌هاي سازمان را در عملكرد كل سازمان نشان مي‌دهد. مدل امتيازات متوازن است كه علاوه بر توجه به بعد مالي از سه بعد مشتري، فرآيندهاي داخلي و رشد و يادگيري نيز سازمان را مورد ارزيابي قرار مي‌دهد. مدل كارت امتيازي متوازن روابط علّي و معلولي بين اين چهار وجه را.مد نظر قرار میدهد. اين روابط بسيار مهم هستند، زيرا به مديريت اجازه مي‌دهد تا عملكرد را بر خلاف روشهاي سنتي بر اساس معيارهاي غير مالي اندازه بگيرد و از آن براي پيش بيني كار ايي مالي سازمان استفاده كند. از طرف ديگر يك رابطه علّي و معلولي نيازمند يك فاصله زماني بين علّت و اثرش ميباشد. بنابراين ايجاد رابطه واقعي بين تمام وجوه كار سختي ميباشد. که در طول زمان نتیجه بخش خواهد بود. هدف اين مقاله، بررسي روابط مستقيم و غيرمستقيم موجود بين شاخصهاي مالي و منظرهاي غير مالي عملكرد یک واحد صنعتی توليد بيسكويت حول استراتژي‌‌‌‌هاي تعیین شده آن بر پايه کارت امتیازي متوازن می باشد. روش پژوهش از نوع مدل يابي علّي يا مدل معادلات ساختاري بوده است و از آن به عنوان روش تحليل چند متغيره به منظور تحليل و بررسي تاثير شاخصها در روابط بين چهار وجه كارت امتيازي متوازن استفاده شده است. در اين مقاله از روش تحليل عاملي تائيدي و مدل معادلات ساختاري بر پايه‌ي نرم افزار ليزرل براي ارزيابي مدل ساختاري تولیدی استفاده شد
] جمشيديان، م-، پورآبادي، ط-، تعيين شاخصهاي بهره‌وري در شركت‌هاي تعاوني صنعتي و ارائه راهكارهاي افزايش بهره‌وري، دانشكده مهندسي صنايع دانشكده صنعتي اصفهان.
[2]ساجدي نژاد، آرمان، (1385)،طراحی سیستم ارزیابی عملکرد مراکز تحقیقاتی با استفاده از کارت امتیازي متوازن : مورد کاوي مرکز تحقیقات ساختمان و مسکن، پایان نامه کارشناسی ارشد در رشته مهندسی صنایع - سیستم‌‌‌‌هاي اقتصادي اجتماعی، دانشگاه تربیت مدرس
[3]فضل الهي، سميرا، (1387)، اندازه گيري عملكرد و عارضه يابي سيستم لجستيك با استفاده از كارت امتياز متوازن، سومين كنفرانس بين المللي مديريت عملكرد، تهران
[4] كريمي دستجردي، داوود، كريمي، تورج، (1387)، ارزيابي عملكرد مناطق عمليات انتقال گاز بر اساس چارچوب منشور عملكرد، سومين كنفرانس بين المللي مديريت عملكرد، تهران
[5]سرمد، زهره و همكاران، 1387، "روشهاي تحقيق در علوم رفتاري"، تهران، آگاه
[6] Fernandes, K.J., Raja, V., Whalley", (2005). A.., "Lessons from implementing the balanced scorecard in a small and medium size manufacturing organization"
[7] Kaplan Robert S., building strategy focused organization , with Balansed Scorecards,collaborative, http://www.bscol.com
[8] Neely Andy , Gregory and Plants Ken , "performance measurement system design" .International Jurnal of Operations and Production Management .Vol.15, No 14, pp80-116,1995.
[9] Propper, C & W, Deborah, (2003) "The Use and Usefulness of Performance Measures in the Public Sector," The Centre for Market and Public Organisation 03/073, Department of Economics, University of Bristol, UK.
[10] Kaplan R.S. and Norton D.P.(1996a)." Translating strategy into action the Balanced Scorecard". Harvard Business School Press, Boston.
[11] Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (1996b). The balanced scorecard. Boston, NA: Harvard Business School Press.
[12] Niven Paul. 2002, Balanced Scorecard step by: Maximizing Performance and Maintaining results. John Wiley & Sons.
[13]Kaplan, R.S, Norton, D.P,(2005), "The Office Of Strategy", Harvard Business Review, September-October, pp. 72-80.
[14]Kaplan, R. S, Norton, D. P, January 1992. "The Balanced Scorecard measures That drive Performance". Harvard Business Review.
[15] Koning, G. M. J. de., 2004, "Making the balanced scorecard work (part 1)", Gallup Management Journal, Http://gmj.gallup.com.
[16] Somachi, N. & Igel,B. (2005), Managing knowledge though collaboration, Technovation 25,1173-1182.
[17]Ding, L.Velicer, W.F. Covariance structure analysis: comments on the causes of and solution to Heywood cases. Psychological Bulletin, 101 (1):126-136
[18].Wongrassam,Gardiner P.D and Simmons J.E.L(2003), “Performance Measurement Tools: The Balanced Scorecard And The EFQM Excellence Model”, Journal: Measuring Business Excellence, 7 (1) :14-28.
[19]Morisava, T, April1, 2002., Building Performance Measurement Systems With the Balanced Scorecard Approach, Nomura Research institute
[20]Maltz, A., Shenhar, A., j., Reilly, R.,R. , 2003, Beyond the Balanced Scorecard, Refining the Search for Organizational Success Measures, Irp journal
[21] Morisava, T. , April1, 2002, Building Performance Measurement Systems With the Balanced Scorecard Approach, Nomura Research institute
[22]Kaplan, R. & Norton, D., 1996, "Using the Balanced Scorecard as a Strategic Management System", Harvard Business Review (January–February) 74 (1), 75–85.
[23]Goldberger,A.S.and Ducan (1973), Structual Equation Models in The Social Science. Seminar press,New York
[24]Lavee, Y. (1988); "Linear structural relationship (LISREL) in family research", Journal of Marriage and Family , 5, pp. 937- 948.
[25]Lee,Hyung.Dong.(2004).Testing executive function models of ADHD and its conditions : A latent variable approach .B.A.;M.A., Chungnam national university ,South korea
[26]Bagozzi,R.p.(1993) issues in the application of covariance structure analysis: A further comment,journal of consumer research, 9:449-450.
[27]Jong,J,S (1983) covariance structure models:An introduction to Lisrel SAGE Publications.
[28]Bentler,P,M,Bonett,D.G (1980) .Significance Test and Goodness of Fit in the Analysis of covariance Structures.Psychological Buletin,88,588-606.
[29]Bergeron, F., Raymond, L., Rivard, S., (2002). “ strategic alignment and business performance: operationalizing and testing a Covariation model”.
[30]Kaplan, R. S., & Norton, D. P. (2004c). The strategy map: Guide to aligning intangible assets. Strategy & Leadership, 32(5), 10–17.
[31] Hao-Chen Huang, Wenyi Chu, Mei-Chi Lai, Lee-Hsuan Lin , (2008),” Strategic linkage process and value-driven system: A dynamic analysis of high-tech firms in a newly-industrialized country”, Journal: Expert Systems with Applications, doi:10.1016/j.eswa.2008.02.038.
[32] Bomsma, A (1987) the robustness of maximum likelihood estimate in structural equation models, (pp. 160-188) . new York: Cambridge university press.
[33]همر، مايكل، ( 1378 )، فراسوي مهندسي دوباره، ترجمه عبدالرضا رضايي نژاد، موسسه خدمات فرهنگي رسا.
[34]نيون، پل آر، (1386)، ارزيابي متوازن - گام به گام ،ترجمه پرويز بختياري، سازمان مديريت صنعتي، تهران
[35]كاپلان، ر. نورتون، (1383) ، ترجمه ي پرويز بختياري، سازمان استراتژي محور، سازمان مديريت صنعتي
[36]كاپلان و نورتون ( 1384 ). نقشه استراتژي : تبديل دارائيهاي مشهود به پيامدهاي مشهود، ترجمه حسين اكبري، و همكاران، تهران، انتشارات آريانا.