طراحی و توسعه الگوی اندازه‌گیری هوش مالی فردی: به‌کارگیری روش فرا تلفیق
محورهای موضوعی : مدیریت دانش
علیرضا علی احمدی
1
,
محمدجواد آذرشاهی
2
*
,
مریم السادات خاموشی
3
,
سمیرا قمری
4
1 - عضو هیات علمی
2 - دانشگاه پیام نور
3 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد ملایر
4 - دانشگاه آزاد اسلامی و احد ملایر
کلید واژه: هوش مالی, هوشمندی مالی, روش فرا تلفیق, طراحی الگو,
چکیده مقاله :
هوش مالی پدیده‌ای نوظهور در عرصه‌ی علم مالی رفتاری است که عمر چندانی از تولد آن نمی‌گذرد. این مفهوم که به‌تازگی پا به عرصه‌ی وجود نهاده، از منظر معدود صاحب‌نظرانی تعریف و مفهوم‌سازی شده است. این چندگانگی و انباشت علمی، مستلزم تلاش برای یکپارچه‌سازی به‌منظور بهبود شناخت از پدیده‌ی هوش مالی است. مطالعه‌ی در دست، باهدف طراحی و توسعه‌ی الگوی اندازه‌گیری هوش مالی در سطح فردی با استفاده از روش فرا تلفیق مبتنی بر ترجمه به مرحله‌ی اجرا درآمد. رویکرد این تحقیق کیفی، ابزارش اسناد و مدارک علمی، روش گردآوری داده‌های آن کتابخانه‌ای و اجرای آن مقطعی بوده است. اجرای روش فرا تلفیق مبتنی بر ترجمه با اتکا به تکنیک بهترین برازش معنایی اجرا و با کدگذاری مؤلفه مدل‌های توسعه‌یافته پیشین، مدل با دو مؤلفه‌ی توانمندی‌های امور مالی شخصی و توانمندی‌های پایه حاصل شد. جهت ارزیابی کیفیت تئوری خلق‌شده از الگوی پنج‌وجهی E5 بهره گرفته و نهایتاً تأیید گردید. دستگاه مفهومی توسعه داده شده در مطالعه‌ی پیش‌رو، قابلیت توانمندسازی ساختارهای منابع انسانی دستگاه‌های مختلف در صنایع گوناگون و در حوزه‌های بی‌شمار اقتصادی و مالی در مطالعه‌ی رفتار مالی افراد و نیز تدقیق در رفتار بازار سرمایه و سرمایه‌گذاران و هر آنچه که مربوط به رفتارهای مالی است، را دارا است. است
Financial intelligence is considered a new concept in the field of behavioral finance that has not elapsed long from its emergence. This recently emerged concept has been defined and conceptualized by only a few scholars. To increase this field, attempts are required to be made in order to improve understanding of financial intelligence. The present study was aimed at designing and developing a model for measuring Personal' financial intelligence, using meta- Synthesis method on the basis of translation. It employed qualitative research as an approach, scientific documents as an instrument, library research method as a data collection method and cross-sectional study in its implementation process. The translation-based meta- Synthesis method was implemented on the basis of curve fitting and semantic enrichment technique, by coding the component of the previously developed models, and a model was obtained with two components: personal finance skills and basic skill. The 5E instructional model of Engage, Explore, Explain, Elaborate, and Evaluate was used to evaluate the quality of the developed model which was finally confirmed. The conceptual apparatus developed in the present study has the capacity to empower the various organizations of human resources both in a variety of industries and in countless economic and financial fields, to study the behavioral finance of individuals and to examine the behaviors in financial markets and investors and everything related to behavioral finance.
آقاسی، سعید. آقاسی، احسان. و بیگلری، سحر. (1395)، بررسی رابطه تحمل ریسک مالی و ویژگی‌های سرمایه‌گذاران (هوش مالی، مهارت مدیریت مالی، ثروت) بر اساس مدل بومی شده دونالد مطالعه موردی: بورس اوراق بهادار تهران، دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 9(31): 33ـ21.
افتخاری‌علی‌آبادی، اکبر. (1398). بررسی تأثیر هوش مالی بر رفتار استفاده از کارت‌های اعتباری در میان مشتریان شعب بانک ملت در شهر تهران. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار, 12(41), 29-43.
جاهدی‌آغچه‌اوبه، علی. (1397)، سنجش هوش رقابتی بر پایه مدل فازي و بررسی تاثیر آن بر هوش مالی در بانک‌هاي غیر دولتی،پایان‌نامه‌ی کارشناسی ارشد چاپ نشده، دانشکده‌ی اقتصاد و مدیریت، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران.
جزینی، علیرضا. (1395)، تعيين رابطه بين هوش مالي و ريسك‌پذيري كاركنان (مورد مطالعه: سازمان ورزش شهرداري تهران)، مدیریت شهری، 43: 128ـ115.
خطیری، محمد. تقی‌پوریان، یوسف. غلامی‌جمکرانی، رضا. جهانگیرنیا، حسین. (1398). ویژگی‌های شخصیتی، هوش مالی مدیران و عملکرد شرکت. دانش حسابداری مالی, 6(3), 141-165. doi: 10.30479/jfak.2019.9988.2387
دیانتی‌دیلمی، زهرا. و حنیفه‌زاده، محمد. (1394)، بررسی سطح سواد مالی خانواده‌های تهرانی و عوامل مرتبط با آن.” دانش مالی تحلیل اوراق بهادار (مطالعات مالی)، 26(25): 139ـ115.
سیف، علی‌اکبر. (1392)، روانشناسی پرورشی نوین (روانشناسی یادگیری و آموزش)، تهران: انتشارات دوران.
شاپوريان، رضا. (1369)، مقدمه‌ای بر روانشناسی عمومی، تهران، انتشارات روزبهان، چاپ دوم.
صداقت، شهرزاد. (1397)، هوش مالی (FQ)عصر مردم، 23 (6461): 6.
علی‌احمدی، علیرضا. رحیمی، بتول. (1398)، روش‌شناسی ترکیب (یکپارچه‌سازی نتایج مطالعات کمی و کیفی و تولید دانش تفسیری)، تهران: انتشارات تولید دانش.
فنایی، سیدمجتبی. و گلستانی، ماندانا. (1389)، چگونه یک سرمایه‌گذار آگاه باشیم: سؤالات متداول برای سرمایه‌گذاران نوپا، تهران: شرکت اطلاع رسانی و خدمات بورس.
قلی‌پور، آرین. (1392)، مدیریت و رفتار سازمان (رفتار فردی)، تهران: انتشارات سمت.
کلارک، کن. (1394)، راهنمای تقویت هوش مالی به زبان ساده: از مبتدی تا پیشرفته، ترجمه‌ی مینا ابراهیمی‌اردی و محمدجواد آذرشاهی، ملایر: انتشارات پژوهشگران تدبیر.
لننیک، داگلاس. و جردن، کاتلین. (1394)، هوش مالی: نحوه‌ی اتخاذ تصمیمات هوشمندانه و ارزنده درباره‌ی زندگی و پولتان، ترجمه‌ی محمدجواد آذرشاهی، سمیه اصلاحی و مریم‌سادات خاموشی، ملایر: پژوهشگران تدبیر.
منصوریان، الهام. (1396)، طراحی ابزاري براي سنجش هوش مالی، پایان‌نامه‌ی کارشناسی‌ارشد چاپ نشده، دانشگاه قم، دانشکده‌ی مدیریت و اقتصاد.
ویلیامز، تری. (1392)، روش‌شناسی علم مدیریت، ترجمه‌ی عادل آذر و سعید جهانیان، تهران: مرکز نشر دانشگاهی.
هاشمی‌نژاد، سیدمحمد. و ابراهیمی، سیدبابک. (1391)، ارتقای هوشمندی مالی رمز شکوفایی بازار سرمایه، بورس، 99: 75ـ72.
هنسن، آر.بروک. (1394)، هوش مالی خود را افزایش دهید: تولید سرمایه‌های در گردش از دارایی‌های خفته شما، ترجمه: محمدجواد آذرشاهی، مریم سادات خاموشی و سمیرا قمری، ملایر: انتشارات پژوهشگران تدبیر.
Adams, SM, Zanzi, A. (2005), Developing political intelligence formaking feasible decisions. J. Manage. Dev., 25: 350-367.
Baker, H.K. and Nofsinger, J.R. (2010), Behavioral Finance: Investors, Corporations and Markets, USA: Wiley.
Barnett-Page, E. & Thomas, J. (2009), Methods for the synthesis of qualitative research: A critical review. BMC medical research methodology. 9. 59. 10.1186/1471-2288-9-59.
Ben-Caleb, E. Faboyede, S. Olusanmi, O. Oyewo, B. Fakile, S. Adegboyegun, A.E. Ademola, A. (2019), Financial Literacy: A Panacea to Poverty Reduction in Nigeria, International Journal of Civil Engineering and Technology (IJCIET) 10(2): 301–309.
Berman, K., & Knight, J. (2013), Financial Intelligence, Revised Edition: A Manager's Guide to Knowing What the Numbers Really Mean. Harvard Business Review Press.
Brunton G, Oliver S, Oliver K, Lorenc T. (2006), A Synthesis of Research Addressing Children’s, Young People’s and Parents’ Views of Walking and Cycling for Transport. London: EPPI-Centre, Social Science Research Unit, Institute of Education, University of London.
Campbell, D. T. (1974), Evolutionary epistemology. In P. A. Schilpp (Ed.), The philosophy of Karl Popper (Vol. 14, pp. 413-463). LaSalle, IL: Open Court.
Cook, S. Macaulay, S. (2004), Change management excellence. Kogan Page, London and Sterling.
Dixon-Woods M. (2011), Using framework-based synthesis for conducting reviews of qualitative studies. BMC Med, 9:39.
Faboyed, O.S. Ben-Caleb, E. Obligbemi, I. (2013), Financial Intelligence and the Quality of Higher Education in Africa, An International Multidisciplinary Journal Ethiopia, 7(3): 1-17.
Flax, C. (2018). Personal Financial Intelligence – AI and the Future of Money Management. 10.1002/9781119444510.ch32. Gioia, D. A., & Pitre, E. (1990), Multi-paradigm perspectives in theory building. Academy of Management Review, 15, 584-602.
Goertzel, B. (2006), The Hidden Pattern. Brown Walker Press.
Gold, J.and Rattiner, J.H. (2009), Financial Intelligence: Getting Back to Basics After an Economic Meltdown, Sterling & Ross Publishers.
Gottfredson. L. S. (1997), Mainstream science on intelligence: An editorial with 52 signatories, history, and bibliography. Intelligence, 24(1):13–23.
Grinblatt, M. Keloharju, M. Linnainmaa, JT. (2011), Iq and Stock Market Participation. J. Finance 66(6): 2121-2164.
Grinblatt, M. Keloharju, M. Linnainmaa, JT. (2012), Iq, Trading Behavior, and Performance. Journal of Financial Economics 104(2): 339-362.
Haiyang, C. & Volp, R. (1998), An analysis of personal financial literacy among college students, Financial Services Review, 7(2): 107-128.
Hilgert, M. & Hogarth, J. & Beverly, S. (2003), Household Financial Management: The Connection Between Knowledge and Behavior. Federal Reserve Bulletin. 89. 309-322.
Horton, L. (2019), Making qualitative data more visible in policy: a critical appraisal of meta-synthesis. Qualitative Research. https://doi.org/10.1177/1468794119881953
Hunt, M. (1997), How science takes stock: The story of meta-analysis. New York: Russell Sage.
Hunter, J. E., Schmidt, F., & Jackson, G. (1982), Meta-analysis: Cumulating research findings across studies. Beverly Hills, CA: Sage.
Hayuningtyas, N. E. Suminar, T. and Suharini, E. (2021), Effectiveness of Project Based Learning and Guided Inquiry to Improve Learning Achievement and Entrepreneurship in Blora, Indonesia, Journal of Primary Education, 10(3): 254-260.
Huston, SJ. (2010), Measuring financial literacy. J Consum Aff 44: 296-316.
Kamil, N.S.S. Musa, R. and Sahak, S.Z. (2014), Examining the Role of Financial Intelligence Quotient (FiQ) in Explaining Credit Card Usage Behavior: A Conceptual Framework, Procedia - Social and Behavioral Sciences, 130: 568 – 576
Kartasova, J. (2013), Factors Forming Irrational Lithuanian Individual Investors' Behavior, Business Systems and Economics, 3(1): 69-78.
Kelly, M. Morgan, A. Ellis, S. Younger, T. Huntley, J. Swann, C. (2010), Evidence based public health: a review of the experience of the National Institute of Health and Clinical Excellence (NICE) of developing public health guidance in England. Soc Sci Med, 71:1056–1062.
Kiyosaki, R.T. (2008), Increase Your Financial IQ: Get Smarter withYour Money‘. First Edition, Grand Central Publishing, United States of America.
Kiyosaki, R.T. (2011), Rich Dad’s Cashflow Quadrant: Guide to Financial Freedom. Scottsdale USA: Plata Publishing.
Kiyosaki, R.T. (2012), Rich Dad Poor Dad: What the Rich Teach Their Kids about Money that the Poor and Middle Class Do Not. Scottsdale USA: Plata Publishing.
Kiyosaki, R.T. (2013), Rich Dad’s Increase Your Financial IQ: Get Smarter with Your Money. Scottsdale USA: Plata Publishing.
Lincoln, Y. S., & Guba, E. G. (1985), Naturalistic inquiry. Beverly Hills, CA: Sage.
Lusardi, A.M., & Mitchell, O. (2007), Financial literacy and retirement planning: Evidence and implications for financial education, Business Economics, January 2007, pg 35-44.
Maran, T. Ravet-Brown, T. Angerer, M. Furtner, M. & Huber, S. (2019), Intelligence Predicts Choice in Decision-Making Strategies. Journal of Behavioral and Experimental Economics. 84. 101483. https://doi.org/10.1016/j.socec.2019.101483
Melania and Ratnawati, T. (2020), Dampak Financial Quotient dan Lifestyle Terhardap Financial Behavior Dosen Wanita Di Stie Pancasetia Banjarmasin, Jurnal Ekonomi & Manajemen, Hal, 11(2): 87-103.
Mohd, R. Mohamad, S. Nor, N. Kamaruddin, BH. (2015), Measuring financial intelligence of Malaysian Gen-Y: a preliminary study. Durreesamin Journal 1: 2204-9827.
Mujanah, S. Ratnawati, T. Kusmaningtyas, A. (2019), The effect of competence, emotional quotient, and financial quotient on the business performance of small and medium enterprises in Surabaya, Indonesia, Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 308: 99-102.
Nazemoff, V. (2014), The four intelligences of the business mind: How to rewire your brain and your business for success. Berkeley: Apress.
Neisser, U. Boodoo, G. Bouchard, T. J. Boykin, A. W. Brody, N. Ceci, S. J. Halpern, D. F. Loehlin, J. C. Perloff, R. Sternberg, R. J. and Urbina. S. (1996), Intelligence: Knowns and unknowns. American Psychologist, 51(2):77–101, 96.
Noblit, G.W. & Hare, R.D. (1988), Meta-Ethnography: Synthesizing Qualitative Studies. Newbury Park, CA: Sage Publications, Inc
OECD, (2013), Advancing National Strategies for Financial Education: A Joint Publication by Russia’s G20 Presidency and the OECD, Online OECD Publications: https://www.oecd-ilibrary.org/
Omoregie, O.K. (2019), Improving Organizational Performance Using Corporate Financial Intelligence: A Conceptual and Exploratory Review, Arabian Journal of Business and Management Review, 8(5): 1-9.
Pope, C. Ziebland, S. Mays, N. (2000), Qualitative research in health care: analysing qualitative data. British Medical Journal 320:114-116.
Ri, X. and Sijie, N. (2021), Investigation on Youth Internet Consumption Status and College Students’ Personal Financial Awareness in the New Consumption Era, East African Scholars Journal of Engineering and Computer Sciences, 4(4): 37-40.
Rajput, G. (2016), A study of financial Quotient among information technology professionals in India, Published Doctoral Dissertation in Management, University of Devi Ahilya Vishwavidyalaya, shri Vaishnav Institute of Management, Indore, India. https://shodhganga.inflibnet.ac.in/handle/10603/235371 Reigle, J. (2008), Silver Bullets: Strategic Intelligence for Better Design Firm Management, United States of America, Isaca Books.
Remund, DL. (2010), Financial literacy explicated: The case for a clearer definition in an increasingly complex economy. J Consum Aff 44: 276-295.
Rousseau, D.M. Manning, J. & Denyer, D. (2008), Evidencein management and organizational science:Assembling the field’s full weight to scientific knowledge through synthesis. Academy of Management Annals, 2, 475-515. Santoso, F.R. and Ariati, J. (2014), Relationship between Financial Quotient with Entrepreneurship Motivation in Student Entrepreneur Program Participant of Diponegoro University, Empati, 3(2): 1-14. https://ejournal3.undip.ac.id/index.php/empati/article/view/7510/7270 Sujoko, and Lestari, A.D. (2009), Model Financial Quotient Yang Ditrapkan Pada Penghasilan Buruh PT. Maspion Surabaya , DIE – Jurnal Ilmu Ekonomi dan Manajemen, 6(1): 255-272.
Suri, H. (2012), Epistemological pluralism in research synthesis methods. Int J Qual Stud Educ, 1:1–23.
Volpe, R.P. Chen, H. & Pavlicko, J.J. (1996), Personal investment literacy among college students: A survey. Financial Practice and Education, 6(2), 86-94.
Wu, L. and Gu, Z. (2020), The Construction of University Financial Quotient Evaluation Index System and Its Level Measurement, Advances in Social Science, Education and Humanities Research, 517, 688-693.
Yahyazadefar, M. Zali, M.R. and Shababi, H. (2009), Determinants of Investors Financial Behavior in Tehran Stock Exchange, Iranian Economic Review, 14(23): 61-77.
Yu, C. and Zhang, H. (2016), "Financial Intelligence for Parents and Children (FIFPAC): Financial Intelligence Quotient (FQ) Test", Institute of Financial Intelligence, ISBN 1530851416.