بررسي تاثير درگيري شغلي کارکنان بر رفتار شهروندي سازماني با نقش تعديل-گري هويت سازماني
محورهای موضوعی : مدیریت استراتژیک
سید مرتضی غیور باغبانی
1
(دانشگاه بین المللی امام رضا(ع))
امید بهبودی
2
(مديريت)
علی پورنگ
3
(دانشگاه بین المللی امام رضا (ع))
سید علی قادری
4
(دانشگاه بین المللی امام رضا (ع))
الهام نصیری
5
(دانشگاه آزاد اسلامی واحد مشهد)
کلید واژه: درگيري شغلي رفتار شهروندي سازماني هويت سازماني,
چکیده مقاله :
مهمترين منبع هر سازمان كه تعيين كنندة جهت گيري و عملکرد آن مي باشد، منابع انساني است. رفتار شهروندي سازماني پيامد مطلوبي است که مديران درصدد افزايش بروز آن در بين منابع انساني هستند. هدف اين پژوهش بررسي اثر درگيري شغلي بر رفتار شهروندي سازماني با نقش تعديل گري هويت سازماني بوده است. جامعه آماري پژوهش، نمايندگي هاي شرکت بيمه ايران در شهر مشهد به تعداد 300 نمايندگي است. با توجه به پراكندگي نمايندگي هاي مذكور در سطح شهر، روش خوشه اي دو مرحله اي براي نمونه گيري استفاده شد. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان، 167 نمايندگي تعيين شد. ابزار جمع آوري داده ها، سه پرسشنامه است که روايي آن ها به روش سازه و پايايي با استفاده از آلفاي کرونباخ احراز گرديد. جهت اطمينان از بازگشت تعداد مكفي از پرسشنامه ها، 170 پرسشنامه توزيع و 167 پرسشنامه برگشت داده شد. داده هاي پژوهش با استفاده از مدل يابي معادلات ساختاري و روش حداقل مربعات جزئي (PLS) تجزيه و تحليل شدند. نتايج تحقيق نشان داد که درگيري شغلي بر رفتار شهروندي سازماني، اثر معني دار و مثبتي دارد. همچنين نقش تعديل گري هويت سازماني در رابطه بين درگيري شغلي و رفتار شهروندي سازماني نيز مورد تاييد قرار گرفت.
Human resource is the most important resources in organization, which influences organizational direction and performance. Organizational citizenship behavior is a desired consequence that managers tend to increase it among human resources. The aim of this study is to investigate effects of job involvement on organizational citizenship behavior with moderating role of organizational identity. The population of study is Iran Insurance Company agencies (representatives) in Mashhad, with 300 agencies. Two-stage cluster sampling method was used with regard to the distribution of agencies in Mashhad. 167 agencies were determined for sampling size using Morgan table. Data collection tool were three questionnaires which their validity confirmed through construct validity and reliability were assessed using Cronbach's alpha. To ensure of returning adequate questionnaires, 170 questionnaires were distributed and 167 questionnaires were returned. Data analysis using structural equation modeling and partial least squares (PLS) was conducted. The results showed that job involvement has significant positive effect on organizational citizenship behavior. Also, organizational identity has moderating role in the relationship between job involvement and organizational citizenship behavior.
اللهياري، محبوبه؛ حميدي، مهرزاد؛ همتي¬نژاد، مهرزاد و اللهياري، فاطمه، (1390)، رابطه هويت سازماني و عوامل اجتماعي ـ جمعيت¬شناختي با رفتار شهروندي سازماني در ورزش، پژوهش در علوم ورزشي، شماره 9، صص 112-95.
تقي¬زاده يزدي، محمدرضا و سليماني، افشار، (1394)، کاربرد روش همبستگي متعارف براي بررسي رابطه بين هوش عاطفي با رفتار مدني سازماني و تعهد سازماني، مديريت دولتي، دوره7، شماره 3، صص 228-211.
حسني توابع، عبداله و مهدي¬زاده، رحيم، (1392)، بررسي تاثير درگيري شغلي بر رفتار شهروندي سازماني با نقش تعديلگري توسعه منابع انساني، دومين همايش ملي بررسي راهکارهاي ارتقاء مباحث مديريت و حسابداري و مهندسي صنايع در سازمان¬ها، دانشگاه آزاد اسلامي واحد گچساران.
رحمان¬سرشت، حسين و ساغرواني، سيما، (1392)، تاثير هويت سازماني و گرايش ارزشي نسبت به کار بر تعهد عاطفي کارکنان، پژوهشنامه مديريت تحول، سال 5، شماره 9، صص 67-52.
روشن بين، سحر و پهلوان، محمد، (1394)، رابطه بين کيفيت زندگي با درگيري شغلي کارکنان مدارس استثنايي، تعليم و تربيت استثنايي، شماره 2، صص 30-23.
زردشتيان، شيرين؛ عباسي، همايون؛ اسماعيلي، محمد و خانمرادي، سعيد، (1394)، رابطه درک حمايت سازماني، درگيري شغلي و رفتار شهروندي سازماني معلمان تربيت بدني استان همدان، مديريت رفتار سازماني در ورزش، دوره دوم، شماره 6، صص 103-93.
صمدي ميارکلائي، حسين؛ آقاجاني، حسنعلي و صمدي ميارکلائي، حمزه، (1394)، تبيين نقش عدالت سازماني و مولفه¬هاي آن بر توسعه رفتار شهروندي سازماني کارکنان از طريق سيستم استنتاج کلي، پژوهش¬هاي مديريت عمومي، سال 8، شماره 27، صص 144-119.
صمدي ميارکلائي، حسين؛ آقاجاني، حسنعلي و صمدي ميارکلائي، حمزه، (1393)، شناسايي و ارزيابي فرآيند رفتار شهروندي سازماني کارکنان، مديريت بهره¬وري، سال 7، شماره 28، صص 118-95.
طاهري، ياسين؛ محمدي، جيران و جعفري نيا، سعيد، (1393)، بررسي رابطه رهبري تحولآفرين و رفتار شهروندي سازماني، با توجه به نقش مداخله¬گر توانمندسازي کارکنان، مديريت دولتي، دوره 6، شماره 4، صص 789-769.
عادلي¬نسب، فاطمه، (1392)، بررسي تاثير درگيري شغلي کارکنان بر رفتارشهروندي سازماني با نقش تعديل¬گر توسعه منابع انساني (مطالعه موردي: شرکت شيرپگاه خراسان رضوي)، به راهنمايي: علي شيرازي، دانشگاه فردوسي، پايان¬نامه کارشناسي ارشد مديريت اجرايي.
عارفي، محبوبه؛ شهودي، مريم؛ زندي، خليل، (1391)، رابطه بين رفتار شهروندي سازماني و کار تيمي: مطالعه موردي کارکنان دانشگاه کردستان، فصلنامه مشاوره شغلي و سازماني، دوره چهارم، شماره 12، صص 49-31.
قاسم¬زاده، ابوالفضل؛ ملکي، شيوا و بروکي ميلان، شعبان، (1393)، نقش ميانجي هويت سازماني در رابطه بين اخلاق حرفهاي با رفتار شهروندي سازماني و رفتار انحرافي کار، مجله ايراني اخلاق و تاريخ پزشکي، دوره 7، شماره 4،صص 79-66.
ميرهاشمي، مالک؛ پاشاشريفي، حسن و ثابتي، شيما، (1387)، رابطه هوش هيجاني با درگيري شغلي، انديشه و رفتار، دوره 3، شماره 9، صص 26-17.
نيازآذري، کيومرث؛ تقوايي يزدي، مريم؛ محمري البرزي، اعظم، (1395)، بررسي تاثير هويت سازماني و فرهنگ سازماني در بروز رفتار شهروندي سازماني با ارائه مدل مناسب، مديريت بهره¬وري، سال نهم، شماره 36، صص 221-199.
Arendt, S., & Brettel, M. (2010), Understanding the influence of corporate social responsibility on corporate identity, image and firm performance. Management Decision, Vol. 48 No.10, 1469–1492.
Avery, D. R., McKay, P. F., & Wilson, D. C. (2007). Engaging the aging workforce: The relationship between perceived age similarity, satisfaction, with coworkers, and engagement. Journal of Applied Psychology, Vol .92 No. 6, 1542-1556.
Bassi, L., & McMurrer, D. (2007). Maximizing your return on people. Harvard Business Review. 1-9.
Boehm, S. A., Dwertmann, D. J., Bruch, H., & Shamir, B. (2015). The missing link? Investigating organizational identity strength and transformational leadership climate as mechanisms that connect CEO charisma with firm performance. The Leadership Quarterly, 26(2), 156-171.
Bosak, J., Dawson, J., Flood, P. & Peccei, R. (2017). Employee involvement climate and climate strength: A study of employee attitudes and organizational effectiveness in UK hospitals. Journal of Organizational Effectiveness: People and Performance, 4(1), 18-38.
Carson, Kerry D., Paula Phillips Carson, and Arthur G. Bedeian. (1995). Development and construct validation of a career entrenchment measure. Journal of Occupational and Organizational Psychology. Vol. 68, no. 4: 301-320.
Cheasakul, U., & Varma, P. (2016). The influence of passion and empowerment on organizational citizenship behavior of teachers mediated by organizational commitment. Contaduría y Administración, Vol. 61, no. 3: 422-440.
Chiaburu ,D., Byrne.Z. (2009). Predicting OCB role definitions: Exchange with the organization & psychological attachment. Journal Bussines Psychol,Vol. 24, 201-214.
Chu, Cheng-I. (2005). Clarification of the antecedents of hospital nurse organizational citizenship behavior – An examplefrom a Taiwan regional hospital. The Journal of Nursing Research, Vol. 13 No .4, 313–324.
Cohen, A. (1995). An examination of The relationships between work commitment and nonwork domains. Human Relations, Vol. 48, 239 – 263.
Harter, J. K., Schmidt, F. L., & Hays, T. L. (2002). Business-unit level relationship between employee satisfaction, employee engagement, and business outcomes: A meta-analysis. Journal of Applied Psychology, Vol.87 No.2, 268-279.
Haslam, S. A., Jetten, J., Postmes, T., & Haslam, C. (2009). Social identity, health and well‐being: an emerging agenda for applied psychology. Applied Psychology, 58(1), 1-23.
Hogan, N., Lambert, E., & Griffin, M. (2013). Loyalty, love, and investments:The impact of job outcomes on the organizational commitment ofcorrectional staff. Criminal Justice and Behavior, Vol. 40, 355–375.
Knippenberg. D. (2000). Work Motivation and performance: A social identity perspective. Applied Psychology: An International Review, Vol. 49, 357-371.
Kock, N. (2012). WarpPLS 3.0 user manual. Laredo, TX: ScriptWarp Systems.
Lambert, E. G., Minor, K. Wells, J & Hogan. (2015). Social support’s relationship to correctional staff job stress, job involvement, job satisfaction, and organizational commitment. The Social Science Journal, Vol. 11, 1-11.
Levine, E. L. (2010). Emotion and power (as social influence): Their impact on organizational citizenship and counterproductive individual and organizational behavior. Human Resource Management Review, Vol. 20, 4–17.
Lodahl, T. M., & Kejner, M. (1965). The definition and measurement of job involvement. Journal Applied Psychology, Vol. 49, 24-33.
Mello, C.,Wildermuth, S., Paukena, P. D. (2008). Perfect match: Decoding employee engagement – Part I: Engaging cultures and leaders. Idustrial and Commercial Training, Vol. 40 No. 4, 206-210.
Martı´nez, P., Pe´rez, A. (2013). Exploring the Role of CSR in the Organizational Identity of Hospitality Companies: A Case from the Spanish Tourism Industry. Journal of Business Ethics, Vol. 124(1), 47-66.
Meyer,J.p., Becker,T.E., & Vandenberghe., C.(2004). Employee commitment and motivation:A conceptual analysis and integrative model. Journal of Applied psychology,Vol. 89, 991-1007.
Mihaela, P. L., Magdalena, S. M., & Loredana, T. S. (2013). A Study on the Relation between Locus of Control and Creative Attitudes in the Structure of Didactic Competence. Procedia-Social and Behavioral Sciences, Vol. 84, 1381-1385.
Organ, D.W. (1988). Organizational citizenship behavior: The good soldier syndrome. MA: Lexington Books.
Organ, D. W., Ryan, K. (1995). A Meta-Analytic Review of Attitudinal and Dispositional of Organizational Citizenship Behavior. Personal Psychology, Vol. 48, 775-802.
Organ, D. W. (1997). Organizational citizenship behavior: Its construct clean-up time. Human performance, Vol. 10 No.2, 85-97.
Podsakoff, P. M., MacKenzie, S. B., Paine, J.B., Bachrach, D. G. (2000). Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoretical and Empirical Literature and Suggestions For Future Research. Journal of Management, 26(3), 513-563.
Polat, S. (2009). Organizational citizenship behavior (OCB) display levels of the teachers at secondary schools according to the perceptions of the school administrators. Procedia Social and Behavioral Sciences, 1: 1591-1596.
Riketta, M. (2005). Organizational identification: A meta-analysis. Journal of Vocational Behavior, Vol. 66, 358–384.
Scherer, S. C. (2017). Organizational Identity and Philanthropic Institutions. Nonprofit Management and Leadership. Published online in Wiley Online Library (wileyonlinelibrary.com) DOI: 10.1002/nml.21266
Smith, M. B., Wallace, J. C., Vandenberg, R. J., & Mondore, S. (2016). Employee involvement climate, task and citizenship performance, and instability as a moderator. The International Journal of Human Resource Management, 1-22.
Taştan, S., Türker, V. (2014). A Study of the Relationship between Organizational Culture andJob Involvement: The Moderating Role of PsychologicalConditions of Meaningfulness and Safety. Procedia - Social and Behavioral Sciences, Vol. 149, 943 – 947.
Van den Bosch, A. L. M., Elving, W. J. L. & De jong, M. D. T. (2006). The impact of organizational characteristics on corporate visual identity. European Journal of Marketing, Vol. 40 No.7- 8, 870- 885.
Wang, M.-L. (2009). Does organizational support promote citizenship in service settings? The moderating role of service climate. Journal of Social Psychology.Vol. 149(6), pp. 648-676.
Zhang, S. (2014). Impact of Job Involvement on Organizational Citizenship Behaviors in China. Business Ethics, Vol. 92, 165-174.
Zopiatis, A., Constanti, P., Theocharous, A. (2014). Job involvement, commitment, satisfaction and turnover: Evidence from hotel employees in Cyprus. Tourism Management, Vol. 41, 129-140.