شناسایی و اولویت بندی توانایی‌های کلیدی تاثیرگذار بر موفقیت فرآیند انتقال تکنولوژی در صنایع پایین دستی پتروشیمی
محورهای موضوعی : مدیریت تکنولوژی
عباس خمسه
1
*
,
یداله صادقی مرزناکی
2
,
مهرداد حسینی شکیب
3
,
تقی ترابی
4
1 - دانشگاه ازاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات اسلامی
2 - دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات و تحقیقات
3 - واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی
4 - واحدعلوم وتحقیقات، دانشگاه ازاداسلامی ، تهران، ایران.
کلید واژه: فرآیند انتقال تکنولوژی, صنایع پایین‌دستی پتروشیمی, مدل‌سازی معادلات ساختاری , فرآیند تحلیل شبکه‌ای ,
چکیده مقاله :
علیرغم اهمیت توسعه صنایع پایین‌دستی پتروشیمی، تاکنون بخش عمده‌ای از صادرات کشور در بخش صنایع پتروشیمی به مواد خام و نیمه‌صنعتی محدود بوده است که این امر به دلیل عدم توانمندی در کسب تکنولوژی مناسب در صنایع پایین‌دستی است. انتقال تکنولوژی یکی از مهم‌ترین روش‌های میانبر جهت اکتساب و توسعه تکنولوژی‌های این صنایع می‌باشد اما یکی از مهم‌ترین چالش‌های موجود، آشنایی اندک مدیران با فرآیند انتقال تکنولوژی و توانایی‌های موردنیاز آن است. این پژوهش باهدف شناسایی و اولویت‌بندی توانایی‌های تأثیرگذار در موفقیت فرآیند انتقال تکنولوژی در صنایع پایین‌دستی پتروشیمی شکل‌گرفته و بدین منظور از روش ترکیبی معادلات ساختاری و فرآیند تحلیل شبکه ای بهره برده شده است. در این راستا، روایی محتوایی توسط فرم‌های CVR وCVI مورد تائید قرارگرفته و پرسشنامه نهایی توسط سیستم پرس‌لاین بین جامعه آماری توزیع و گردآوری شد و جهت بررسی صحت مدل نظری پژوهش، از تحلیل عاملی با مدل‌سازی معادلات ساختاری و نرم‌افزارAMOS استفاده گردید. نتایج این مرحله از پژوهش حاکی از آن است که 82 شاخص در 8 عامل توانایی بر موفقیت فرآیند انتقال تکنولوژی در صنایع پایین‌دستی پتروشیمی تأثیرگذار هستند و میزان تأثیرگذاری هر 8 عامل توانایی در سطح معنا‌دار می‌باشد. از سوی دیگر اولویت‌بندی توانایی‌های تأثیرگذار بر موفقیت فرآیند انتقال تکنولوژی، با فرآیند تحلیل شبکه‌ای و نرم‌افزارSuper Decisions انجام گردید که نتایج نشان‌دهنده آن است که توانایی‌های اشاعه تکنولوژی در اولویت اول اهمیت قرار دارد و توانایی‌های انطباق تکنولوژی و نیز توانایی‌های توسعه و بهبود در اولویت‌های دوم و سوم اهمیت قرار گرفتند.
Despite the importance of developing petrochemical industries, most of the country's exports in the petrochemical industry have been limited to raw materials and semi-industries, which is due to the incapability to acquire appropriate technology in the downstream industries. Technology transfer is one of the most important shortcut methods for acquiring and developing technologies in these industries, but one of the most important challenges is the managers' little familiarity with the technology transfer process and the abilities it requires. The aim of this study is to identify and prioritize the effective abilities in the success of the technology transfer process in the downstream, petrochemical industries, and for this purpose a combined method of Structural Equation Modeling (SEM) and Analytic Network Process (ANP) has been used. In this regard, the content validity was confirmed by CVR and CVI forms and the final questionnaire was distributed and collected by the Porsline system among the statistical population and in order to investigate the accuracy of the theoretical model of the research, factor analysis with Structural Equation Modeling (SEM) and AMOS software was used. The results of this stage of the study indicate that 82 indicators in 8 ability factors affect the success of the technology transfer process in petrochemical downstream industries and the effectiveness of all 8 factors is ability at the semantic level. On the other hand, prioritizing the abilities that affect the success of the technology transfer process was done through the Analytic Network Process and Super Decisions software. The results show that technology dissemination abilities are the first priority, and technology adaptation abilities as well as development and improvement abilities are the second and third priorities.
[1]اکبری، مرتضی. مهرابی فیروزآباد، لیلا. مبینی دهکردی، علی (1394)، “ارزیابی و اولویت‌بندی مؤلفه‌های مؤثر بر انتقال موفق نانو فناوری”، فصلنامه مدیریت نوآوری، سال چهارم، شماره 3 ، پاییز 1394، ، صفحه 76-75.#
[2]باقری بدنی، محمد. داودی، سید محمدرضا (1396)، “شناسایی و رتبه‌بندی عوامل تأثیرگذار بر انتقال فناوری با استفاده از روش AHP فازی (بررسی موردی: شرکت فولاد مبارکه اصفهان)”، فصلنامه رشد فناوری، سال چهاردهم، شماره 53، زمستان 1396.#
[3] حاصلی، غلامرضا. حکمی نسب احمدآبادی، سعید. حسنی، علی‌اکبر (1396)، “آسیب‌شناسی روش‌های انتقال فناوری در صنعت مواد غذایی و آشامیدنی با به‌کارگیری الگوی “C، فصلنامه مدیریت نوآوری سال ششم، شماره ،3پاییز 1396 صفحه 81-11.#
[4] خمسه، عباس، آزادی، آزاده (1390)، "ارزیابی ميزان موفقيت فرآيند انتقال فناوري و تعيين بهترين روش انتقال فناوري با مدل AHP؛ مطالعه موردي صنايع آذر آب"، فصلنامه رشد فناوری، شماره 26.#
[5] خمسه، عباس، فراهانی فر، فروغ، فروزان مهر، مجید (1399)، "مدیریت فرآیند انتقال تکنولوژی"، انتشارات سرافراز.#
[6] راد فر، رضا، خمسه، عباس (1395)، "مدیریت تکنولوژی"، انتشارات علمی و فرهنگی.#
[7] سند چشم‌انداز پتروشیمی جمهوری اسلامی ایران، 1394.#
[8] شاه‌آبادی، ابوالفضل. سجادی، حسن (1390)، "منابع انتقال فناوری و رشد اقتصادی ایران"، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، سال نوزدهم، شماره،59 پاییز،1390صفحات 52-33.#
[9] عزيزي، م. حسين زاده، ا. حجاريان، م (1392)،" نظريه و كاربردهاي فرايند تحليل شبکه‌ای، تصمیم‌گیری به كمك سودها، فرصت‌ها، هزینه و ریسک‌ها"، انتشارات دانشگاه تهران.چاپ اول.#
[10] صرافی زاده قزوینی، اصغر. مهدی زاده اقدم، شیوا (1395)، "انتقال تکنولوژی در فناوری پیشرفته"، کنفرانس بین‌المللی مدیریت و حسابداری، تهران.#
[11] کریمی، هانیه (1396)، "بررسی نقش صنعت پتروشیمی در توسعه اقتصادی ایران"، دومین کنفرانس سالانه اقتصاد،مدیریت و حسابداری.#
[12] مختار زاده، نیما. رشیدی آستانه، متین(1395)، "بررسی اثر معنا بخشی فناورانه و توانمندی سازمانی بر عملکرد نوآورانه با تأکید بر نقش میانجی ظرفیت جذب" فصلنامه مدیریت توسعه فناوری، دوره سوم، شماره 5.#
[13] منطقی، منوچهر. نقی زاده، محمد. صفر دوست، عاطیه. روضه سرا، مریم (1394)، "نقش فرهنگ‌سازمانی بر اثربخشی پروژه‌های انتقال فناوری در ایران" فصلنامه مدیریت توسعه فناوری، دوره سوم، شماره 1.#
[14] Appiah-Adu, K., Okpattah, B., Djokoto, J., 2016. Technology transfer, outsourcing, capability and performance: A comparison of foreign and local firms in Ghana. Technology in Society, http://dx.doi.org/10.1016/j.techsoc.2016.07.002.#
[15] Asghari, M., Rakhshanikia, M., 2013. Technology transfer in oil industry, significance and challenges. Procedia - Social and Behavioral Sciences http://doi:10.1016/j.sbspro.2013.04.030.#
[16] Algieri, B., Aquino, A., Succurro, M., 2011. Technology transfer offices and academic spin-off creation: The case of Italy, Journal of Technology Transfer volume 38, pages382–400.#
[17] Blohmke, J., 2014. Technology complexity, technology transfer mechanisms and sustainable development, Energy for Sustainable Development, http://dx.doi.org/10.1016/j.esd.2014.09.003.#
[18] Bolatan, G., Gozlu, S., Alpkan, L., Zaim, S., 2016. The impact of technology transfer performance on total quality management and quality performance. Procedia - Social and Behavioral Sciences, https://doi: 10.1016/j.sbspro.2016.11.076.#
[19] Chen, W., Li, L., 2018. Complexity evolution of capital and technology transfer in climate negotiation. Commun Nonlinear Sci Numer Simulat, https://doi.org/10.1016/j.cnsns.2018.05.003.#
[20] Chen, Y., 2018. Comparing North-South technology transfer and South-South technology transfer: The technology transfer impact of Ethiopian Wind Farms. Energy Policy, https://doi.org/10.1016/j.enpol.2017.12.051.#
[21] Faraj, S, and Badri, A., 2010. "Assess stability of rural areas based on network analysis, using the techniques Borda case study: city rural sciences. Journal of in Human Geographyaic Ensani. NO. 18.#
[22] GÜNSEL, A., 2015. Research on Effectiveness of Technology Transfer from a Knowledge Based perspective. Procedia - Social and Behavioral Sciences, http://doi: 10.1016/j.sbspro.2015.10.165.#
[23] Hair, J.F., Black, W.C., Babin, B.J., Anderson, R.E., Tatham, R. (2006)."Multivariate Analysis (6th ed.)", New Jersey: Pearson Education Inc#
[24] Heiden, P., Pohl, C., Mansor, S., Genderen, J., 2016. Necessitated absorptive capacity and metaroutines in international technology transfer: A new model. Journal of Engineering and Technology Management, http://dx.doi.org/10.1016/j.jengtecman.2016.07.001.#
[25] Horner, S., Jayawarna, D., Giordano, B., Jones, O., 2019. Strategic choice in universities: Managerial agency and effective technology transfer. Research Policy, https://doi.org/10.1016/j.respol.2019.01.015.#
[26] Jabar, J., Soosay, C., Santa, R., 2010. Organisational learning as an antecedent of technology transfer and new product development A study of manufacturing firms in Malaysia. Journal of Manufacturing Technology Management, http://doi:10.1108/17410381111099798.#
[27] Jabalamoli, M, and Rezaifar, A., 2008. Ranking in Project Risk, by Using of Prose's Multi Decision-Marking, Faculty of Taconic, Version41, N. 7, Tehran.#
[28] Jun, Y., Ji, I., 2016. Demand-pull Technology Transfer and Needs Articulation of Users: A Preliminary Study. Procedia Computer Science, https://doi: 10.1016/j.procs.2016.07.079.#
[29] Kumar, S., Luthra, S., Haleem, A., K. Mangla, S., Garg, D., 2015. Identification and evaluation of critical factors to technology transfer using AHP approach. INTERNATIONAL STRATEGIC MANAGEMENT, http://dx.doi.org/10.1016/j.ism.2015.09.001.#
[30] Lawshe CH., 1975. A quantitative approach to content validity. Personnel Psychology, 1975, 28, 563-575.#
[31] Mazurkiewicz, A., Poteralska, B., 2017. Technology Transfer Barriers and Challenges Faced by R&D Organisations. Procedia Engineering, https://doi: 10.1016/j.proeng.2017.03.134.#
[32] Mohamed, A.S., Sapuanb, S.M., Megat Ahmad, M.M.H., Hamouda, A.M.H., Hang Tuah Bin Baharudin, B.T., 2012. Modeling the technology transfer process in the petroleum industry: Evidence from Libya. Mathematical and Computer Modelling, http://doi:10.1016/j.mcm.2011.08.025.#
[33] Newman, C., Rand, J., Talbot, T., Tarp, F., 2015. Technology transfers, foreign investment and productivity spillovers. European Economic Review, http://dx.doi.org/10.1016/j.euroecorev.2015.02.005.#
[34] Pouran Manjily, H., Taleghani, M., 2015. Technology transfer strategy in the upstream oil industry (oil fields development) of the Islamic Republic of Iran has provided the effectiveness of technology transfer model. International Journal of Applied Operational Research, Vol.5, No. 4, pp. 87-101, Autumn 2015, Journal homepage: ijorlu.liau.ac.ir.#
[35] Saad, M., Cicmil, S., & Greenwood, M., 2002. Technology transfer projects in developing countries -Furthering the project management perspectives. International Journal of Project Management, 20(8), 617-625. https://doi.org/10.1016/S0263-7863%2802%2900024-8#
[36] Son, H., Chung, Y., Hwang, H., 2019. Do technology entrepreneurship and external relationships always promote technology transfer? Evidence from Korean public research organizations. Technovation, https://doi.org/10.1016/j.technovation.2019.02.005.#
[37] Steruska, J., Simkova, N., Pitner, P., 2019. Does Science and Technology Park Improve Technology Transfer, Technology in Society, https://doi.org/10.1016/j.techsoc.2019.04.003.#
[38] Sung, T. K., & Gibson, D. V. (2015, September). Knowledge and technology transfer: levels and key factors. International Conference on Technology Policy and Innovation (ICTPI).#
[39] Woong Min, J., S. Vonortas, N., Kim, J., 2019. Commercialization of transferred public technologies. Technological Forecasting & Social Change. https://doi.org/10.1016/j.techfore.2018.10.003.#