کاربرد تئوری محدودیت ها در شناسایی و رفع مشکلات ریشه ای سازمانی (يک مطالعه موردي)
محورهای موضوعی : مدیریت تکنولوژیمهدي غضنفري 1 , حسين محمدي 2 , کامران شهانقی 3
1 - دانشگاه علم و صنعت
2 - دانشگاه علم و صنعت ایران
3 - صنایع
کلید واژه: تئوري محدوديتها فرآيند تفکر, اثرات نامطلوب تناقض اصلي,
چکیده مقاله :
تئوري محدوديتها يک نگرش سيستمي است که با درک روابط علت و معلولي و تمرکز بر گلوگاههاي سيستم، روشي را براي شناسايي، اولويت بندي و حل مسائل غير فيزيکي ارائه مي کند. اين روش فرآيند تفکر نام دارد و از تعدادي نمودار منطقي به نام درخت تشکيل شده است با بررسي جامع مقالات ارائه شده در زمينه کاربردهاي مختلف فرآيندتفکر در مسائل مختلف دو نياز اساسي احساس شد. اول استفاده بسيار کم از گروههاي هاي احتياطات قانوني همزمان با ايجاد درخت هاي فرآيند تفکر جهت اعتبار سنجي درخت هاي ايجاد شده و دوم کاربرد همزمان ابزارهاي درخت واقعيت جاري، نمودار ابر تبخير شونده ، درخت واقعيت آتي و شروط شاخه هاي منفي مي باشد. از اينرو براي اولين بار سعي شده است تا اين دو خلاء مهم پوشش داده شوند هدف از اين مقاله اين است تا نشان دهد که چگونه مديران وتصميم گيرندگان مي‌توانند از نمودارهاي منطقي فرايند تفکر تئوري محدوديتها جهت شناسايي و حل مسائل سازماني استفاده نمايند. همچنين پس از تشريح ابزارها و مراحل فرآيند تفکر از يک مثال واقعي در حوزه اداري براي درک بيشتر موضوع استفاده شده است. در اين مورد دو روش درخت واقعيت جاري و ابرهاي تبخير شونده(ابر تناقض اصلي) براي شناسايي مسائل و دلايل اصلي اثرات نامطلوب مشاهده شده در سازمان بکار گرفته شده است. زماني که مشکلات ريشه اي مشخص شدند، اقداماتي براي از بين بردن آنها و در نتيجه حل مشكل سيستم تعيين مي شود. اما پيش از اجرا بايستي تاثيرات اين اقدامات ديده شود. در واقع درخت واقعيت آتي يك ابزار منطقي ساخت و آزمايش راه حلهاي بالقوه پيش از اجراي آنهاست. اما بايد توجه داشت که همراه با هر تغيير پيشنهادي، اين امکان وجود دارد که شروط شاخه هاي منفي به وجود آيد. يعني روابط علي بين يک اقدام اصلاحي و هر اثر منفي که به طور منطقي مي‌تواند از آن اقدام اصلاحي ايجاد شود شناسايي شود. از اينرو براي شناسايي اين اثرات منفي نمودار شروط شاخه هاي منفي نيز ترسيم شده است. همزمان سعي شده است تا از گروههاي احتياطات قانوني براي اعتبار سنجي نهادها و ارتباط هاي موجود آنها در زمان ايجاد درختان استفاده شود.نتايج بدست آمده بدليل تمرکز به مسائل و مشکلات اصلي و ريشه اي به جاي مشکلات ظاهري مشاهده شده، موجب تمرکز بر رفع مشکلات ريشه اي مي شود و ازاينرو سازمان صرفه جويي هاي قابل توجه اي را در زمان و هزينه بدست خواهد آورد و توانايي ارائه استراتِي هاي بلند مدت را بدست خواهد آورد.
Dettmer, H.W., (1997). Achieving system success with the TOCTP, Constraints Management Symposium Proceedings, Denver, CO, April 17-18, APICS, Falls Church, VA, pp. 12-21.
Cox, J.F., Blackstone, J. and Schleier, J.S., (2003). Managing Operations: A Focus on Excellence, North River Press, Great Barrington, MA.
Button, S.D., (2000). The three-cloud process and communication trees, Constraints Management Symposium Proceedings, Tampa, FL, March 13-14, APICS, Falls Church, VA, pp. 119-22.
Dettmer, H.W.,(2001). Strategy development and deployment using the thinking process, Constraints Management Symposium Proceedings, San Antonio. TX , March 19-20 APICS, Falls Church, VA, pp. 6-9.
Klein, D.J. and Debruine, M., (1995). A thinking process for establishing management policies,
Review of Business, Vol. 16 No. 3, pp. 31-7.
Senge, P.M., (1990). The leader’s new work: building learning organizations, Sloan Management Review, Fall, pp. 7-23.