• شماره های پیشین

    • فهرست مقالات Governance

      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - طراحی و تبیین مدل حاکمیت عمومی: با استفاده از روش رویش نظریه ها مورد مطالعه سازمان های دولتی استان فارس
        طاهره  فیضی علیرضا  موغلی مسعود  گرامی پور رضا  زارع
        امروزه شهروندان احساس جدایی و بیگانگی از سازمان های دولتی می کنند و بر این باورند که مقامات و کارگزاران دولتی به منافع شخصی خویش چشم دوخته و از مردم فاصله گرفته اند. یک سازمان دولتی را نمی توان تنها بر اساس خوب بودن خدماتش مورد قضاوت قرار داد، بلکه سازمان بایستی از لحاظ چکیده کامل
        امروزه شهروندان احساس جدایی و بیگانگی از سازمان های دولتی می کنند و بر این باورند که مقامات و کارگزاران دولتی به منافع شخصی خویش چشم دوخته و از مردم فاصله گرفته اند. یک سازمان دولتی را نمی توان تنها بر اساس خوب بودن خدماتش مورد قضاوت قرار داد، بلکه سازمان بایستی از لحاظ مسئولیت های سیاسی، محیطی و اجتماعی نیز خوب باشد. نسل جدیدی از اصلاحات سازمان های دولتی اخیراً شروع شده است که حاکمیت عمومی نام گذاری می شود. این مقاله، مبتنی بر پژوهش کیفی با استفاده از راهبرد مفهوم سازی داده بنیاد به مطالعه ی عوامل مؤثر بر شکل گیری حاکمیت عمومی در سازمان های دولتی استان فارس می پردازد. در این راستا با 32 تن از مدیران ارشد سازمان های دولتی استان فارس به عنوان نمونه و به روش نیمه ساختار یافته مصاحبه شد و متون مصاحبه در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی با استفاده از نرم افزار اطلس مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که تمرکززدایی اداری به عنوان شرایط علی و در تعامل با پاسخگویی عمومی به عنوان پدیده ی محوری و اعتماد عمومی به عنوان راهبرد باعث شکل گیری و پیامد حاکمیت عمومی می شوند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - نگرشی نوین در تبیین نظری حکمرانی و توصیف ویژگی‌های ج.ا.ا
        بهروز  طهماسب کاظمی
        در دهه های اخیر مطالعات وسیعی در زمینه تدوین الگوی مطلوب حکمرانی در کشورها در جهت شناسایی و سنجش کمیت، کیفیت و نحوه اداره امور جوامع صورت گرفته است که هر یک با رویکردی خاص این حوزه را مورد بررسی قرار داده است. در نظام ج.ا.ا (ج.ا.ا) با وجود بیش از سه دهه انباشت تجربیات چکیده کامل
        در دهه های اخیر مطالعات وسیعی در زمینه تدوین الگوی مطلوب حکمرانی در کشورها در جهت شناسایی و سنجش کمیت، کیفیت و نحوه اداره امور جوامع صورت گرفته است که هر یک با رویکردی خاص این حوزه را مورد بررسی قرار داده است. در نظام ج.ا.ا (ج.ا.ا) با وجود بیش از سه دهه انباشت تجربیات دانشی در باب تدوین اسناد بالادستی حاکمیتی و سیاستگذاری کلان مدیریتی کشور، متأسفانه هنوز الگویی متناسب و در طراز اصول و آرما ن های ج.ا.ا برای اداره امور عمومی کشور تبیین نشده است. مقاله حاضر با هدف شناسایی و ترسیم الگوی مفهومی حکمرانی ج.ا.ا تدوین شده است. براین اساس، یک الگوی نظری مطالعه امور عمومی که پس از تلفیقی از نظریه های مختلف که با شرایط و اقتضائات کشور نیز بومی سازی شده، انتخاب و براساس آن الگوی مطالعه حکمرانی ج.ا.ا اقتباس شده است. در ادامه، با مطالعه اسناد بالادستی نظام شامل قانون اساسی، سند چشم انداز و سیاست‌های کلی برنامه‌های اول تا ششم توسعه (ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری مدظله‌العالی)، ابعاد، مؤلفه‌ها، شاخص ها و ویژگی‌های الگوی حکمرانی ج.ا.ا تبیین شده است. بررسی نتایج به دست آمده از این تحقیق نشان می‌دهد اسناد بالادستی نظام نه تنها موضوعات و شاخص های الگوهایی مانند الگوی حکمرانی خوب را مورد توجه قرار می دهد بلکه بسیار گسترده تر از این الگو به تبیین نظریه حکمرانی پرداخته است. جامعیت یافته های حاصل از چارچوب نظری ارائه شده نقص آشکار قیاس تام حکمرانی را در چارچوب حکمرانی خوب به نمایش می گذارد. در نهایت، پیشنهاد می شود محققان کشور با استفاده از این تجربیات و با به کارگیری این روش ها تلاش اندک محققان ادامه داده و نظریه حکمرانی ج.ا.ا را روز به روز بلوغ بخشیده و کامل کنند تا بتوان آن را در عرصه عمل به کار گرفت و به اهداف عالیه نظام دست یافت. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - رویکرد قابلیت‌های پویا به طراحی مدل‌های حکمرانی در شبکه‌های ارائه خدمات سلامت
        علیرضا علی احمدی محمدرصا رسولي
        بهره‌گیری از الگوهای کسب‌وکار شبکه‌ای برای فراهم کردن خدمات سلامت روندی رو به افزایش در نظام‌های سلامت موفق دنیا محسوب می‌شود. شکل‌دهی و استقرار موفق شبکه‌های ارائه خدمت در نظام سلامت مستلزم بهره‌گیری از ساختارها و مکانیسم‌هایی است که به الزامات و اقتضائات حاکم بر نظام چکیده کامل
        بهره‌گیری از الگوهای کسب‌وکار شبکه‌ای برای فراهم کردن خدمات سلامت روندی رو به افزایش در نظام‌های سلامت موفق دنیا محسوب می‌شود. شکل‌دهی و استقرار موفق شبکه‌های ارائه خدمت در نظام سلامت مستلزم بهره‌گیری از ساختارها و مکانیسم‌هایی است که به الزامات و اقتضائات حاکم بر نظام سلامت مانند نامتقارن بودن بازار سلامت و نیز لزوم تضمین کیفیت خدمات توجه داشته باشد و درعین‌حال با بهره‌گیری از رویکردهای همکاری و هماهنگی امکان خلق مزیت در فضای رقابتی را فراهم آورد. در این مقاله، در ساختارها و مکانیسم‌هایی که بتواند مبتنی بر تئوری قابلیت محوری امکان حکمرانی مؤثر شبکه‌های ارائه خدمت در نظام سلامت را فراهم آورد شناسایی شده‌اند. اثربخشی ساختارها و مکانیسم‌های شناسایی‌شده با استفاده از مطالعه موردی د یک شبکه خدمات آزمایشگاهی در استان تهران مورد ارزیابی قرار گرفته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - عوامل داخلی ساختاری و عملیاتی تأثیرگذار بر طراحی مدل حکمرانی شبکه در سیستم‌های مراقبت از سلامت: مرور نظام‌مند ادبیات
        رضا عالیخانی علیرضا علی احمدی محمدرصا رسولي
        با توجه بازار رقابتی امروزی در نظام سلامت، همکاری شبکه‌ای تبدیل به یک استراتژی اساسی جهت بقای سازمان‌ها شده است. توفیق راهبردی یک شبکه همکاری مستلزم بهره گیری از مدلی حکمرانی مناسب بین سازمان های ارائه دهنده خدمات در نظام سلامت است. عوامل گوناگونی بر طراحی موفق مدل حکمر چکیده کامل
        با توجه بازار رقابتی امروزی در نظام سلامت، همکاری شبکه‌ای تبدیل به یک استراتژی اساسی جهت بقای سازمان‌ها شده است. توفیق راهبردی یک شبکه همکاری مستلزم بهره گیری از مدلی حکمرانی مناسب بین سازمان های ارائه دهنده خدمات در نظام سلامت است. عوامل گوناگونی بر طراحی موفق مدل حکمرانی شبکه‌ ای در نظام سلامت تأثیرگذار هستند که توجه به این عوامل در طراحی موفق مدل حکمرانی شبکه‌ای حیاتی است. هدف از انجام این پژوهش شناسایی عوامل داخلی ساختاری و عملیاتی بوده که بر طراحی مناسب مدل حکمرانی شبکه‌ای در سیستم‌های ارائه خدمات سلامت اثر می‌گذارند. روش پژوهش: جهت شناسایی و استخراج فاکتورهای مورد نظر، از شواهد ذکر شده در ادبیات در استفاده می‌شود. بدین منظور نیازمند روشی هستیم که ادبیات موضوع را به‌طور جامع و سامانمند در نظر گیرد، برای رسیدن به این هدف مرور نظام‌مند ادبیات به منظور شناسایی شواهد معتبر و به‌عنوان روشی فراگیر و سامانمند در نظر گرفته شد. همچنین جهت ترکیب شواهد استخراج شده از روش گراندد تئوری بهره گرفته شد. یافته‌ها: با جستجوی در پایگاه داده‌ی WEB OF SCIENCE به‌عنوان یک پایگاه جامع و معتبر جهت کشف مطالعات مرتبط، 2350 مقاله حاصل گردید. غربالگری نتایج بر اساس متناسب بودن عناوین مقالات با معیارهای ورودی و خروجی مطالعات به 150 مقاله منجر گردید. نهایتاً با غربالگری 150 مقاله مذکور بر اساس تناسب چکیده و نتیجه‌گیری آن‌ها، به انتخاب 53 مقاله‌ی نهایی انجامید که طی مرور آن‌ها 87 قطعه شواهد از 37 انتشار علمی استخراج گردید و از مطالعات دیگر شواهدی کشف نشد. جهت ایجاد دیدگاه جامع و دسترسی آسان به شواهد استخراج شده در مرحله‌ی ترکیب شواهد با استفاده از متدولوژی گراندد تئوری، 2 گروه‌ از شواهد مجموعا شامل 16 کلاس ایجاد شد. نتیجه‌گیری: طراحی مدل حکمرانی در شبکه در صورتی موفق آمیز بوده که عوامل داخلی ساختاری و عملیاتی در طراحی آن در نظر گرفته شود. در این پژوهش عوامل مرتبط در دو دسته اصلی شامل عوامل مرتبط با مشخصات شبکه نظیر سطح انعطاف پذیری، سطح بلوغ منابع، سطح تمرکز در شبکه و عوامل مرتبط با ویژگی های حکمرانی شبکه مانند ساختار تصمیم گیری، مکانیسم های ارزیابی و مشروعیت در شبکه شناسایی شدند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - فراترکيب روش شناسی تحقیق در عملیات نرم در مطالعات حکمراني
        علیرضا  علی احمدی مهدي  غضنفری غلامرضا سلیمی حسین محمدی محمدباقر  عالی
        انسان و نحوه حضور و ایفای نقش وی در عرصه های مختلف موضوع اصلی حکمرانی است . فلذا بررسی موضوعات مختلف حکمرانی بایستی با توجه به این عامل صورت گیرد . علوم اجتماعی و انسانی استفاده از دیدگاه سیستمی و انواع آن بخصوص روش شناسی نرم را در چند دهه گذشته از علوم مهندسی یاد گرف چکیده کامل
        انسان و نحوه حضور و ایفای نقش وی در عرصه های مختلف موضوع اصلی حکمرانی است . فلذا بررسی موضوعات مختلف حکمرانی بایستی با توجه به این عامل صورت گیرد . علوم اجتماعی و انسانی استفاده از دیدگاه سیستمی و انواع آن بخصوص روش شناسی نرم را در چند دهه گذشته از علوم مهندسی یاد گرفته است . هدف این مطالعه بررسی قابلیت های انواع روش های تحقیق در عملیات نرم در مطالعات حکمرانی طراحی شده و با توجه به سوالات پژوهش بر اساس روش متخذه ( رویکرد کیفی با استفاده از روش فراترکیب) در بازه زمانی 2000 تا 2021 مشخص شد که استفاده از روش های نرم رو به افزایش بوده و در این میان از «روش شناسی سیستم های نرم، برنامه ریزی مبتنی بر سناریو و مدل سیستم های زیینده » برای مطالعات حکمرانی ،حکمرانی شرکتی،حکمرانی امور عمومی و حکمرانی فن آوری اطلاعات استفاده شده است . بررسی های انجام شده منجر به استخراج الگویی برای انتخاب نوع روش تحقیق نرم برای مطالعات حکمرانی شد؛ بنابراین با توجه به اینکه این مطالعه با این ابعاد تاکنون در کشور انجام نشده و نیز منجر به طراحی الگو نشده است از تازگی برخوردار است . همچنین مشخص شد که از روش هایی چون روش شناسی برنامه ریزی با رویکرد عرش تا فرش ، آینده پژوهی، تحلیل و توسعه گزینه های استراتژیک و روش آشکارسازی و آزمون مفروضات استراتژیک در مطالعات حکمرانی کمتر استفاده شده است . پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - به سمت حکمروایی خوب شهری: بایدهای نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری در بازنمایی متخصصان ایرانی ( نمونه موردی شهر تهران)
        غلامرضا کاظمیان حسین اصلی پور آرش تقی پوراختری
        رشد شهری فرآیندی رویشی است که تبلور آن بصورت فرآیند‌انباشتی، ساختار‌فضایی شهر را طی دهه‌ها شکل می‌دهد. دراین مسیر فعالیت‌های جاری، از طریق ساخت‌وساز بر روی بافت‌شهری رسوب کرده، و فرم‌‌شهری را در پاسخ به نیازهای متغیر زمان خود، بهبود، و توسعه می‌دهد. از آنجاییکه متولی سا چکیده کامل
        رشد شهری فرآیندی رویشی است که تبلور آن بصورت فرآیند‌انباشتی، ساختار‌فضایی شهر را طی دهه‌ها شکل می‌دهد. دراین مسیر فعالیت‌های جاری، از طریق ساخت‌وساز بر روی بافت‌شهری رسوب کرده، و فرم‌‌شهری را در پاسخ به نیازهای متغیر زمان خود، بهبود، و توسعه می‌دهد. از آنجاییکه متولی ساخت‌وساز در مقیاس شهر، مدیریت‌شهری است؛ و مدیریت حکمروایانه ساخت‌وساز شهری موضوعی محوری در مسیر تحقق توسعه‌پایدار محسوب می‌شود؛ مساله این پژوهش«چیستی بایدهای مدیریت ساخت‌وساز شهری[تهران] در آثار علمی متخصصان ایرانی» قرار گرفته‌است. در این راستا توصیفات‌علمی متخصصان‌کشور از واقعیات و مطلوبیات مدیریت فضای کالبدی شهر [تهران]، به عنوان وجهه‌ای از حقیقت تلقی شده؛ و پژوهش‌گر با هدف فهم آن، به سراغ استفاده از راهبرد تحلیل‌مضمون از روش کیفی می‌رود. در این‌راستا از میان789 ماخذ بروز‌یافته در پایگاه‌های‌علمی کشور،65 عدد بصورت روش‌‌مند نمونه‌گیری شد. نتایج این پژوهش‌ بنیادین نشان‌داد که در نظر متخصصان‌ایرانی، نظام مدیریت ساخت‌وساز شهری‌تهران، برای توصیف شدن در قالب «حکمروایی ساخت‌وساز شهری»، باید ماهیتی قابل‌احترام، قابل‌اعتماد و قابل‌اعتنا داشته‌باشد؛ به‌این‌معنا که با پیگیری«رشد عادلانه، متوازن و توانمندساز»، در‌پی«حل مسائل کالبدی و فضایی شهر‌تهران»، در جهت دستیابی به«فرآورده‌ای پایدار و قابل‌استطاعت» برآمده؛ و این‌مسیر را با «اتکا به ظرفیت‌های درون‌زا و مبتنی بر ارزش‌های محلی» به وسیله «سازمانی همیار، کارآمد و جمع‌گرا»و در «مواجهه با چالش‌های قانونی-اجرایی مدیریت شهری‌تهران» می‌پیماید. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - گامی به سوی طراحی الگوی راهبردی نظام حکمرانی اجتماعی در جمهوری اسلامی ایران
        علیرضا علی احمدی
        هدف اصلی این تحقیق طراحی الگوی راهبردی نظام حکمرانی اجتماعی براساس گفتمان ولایت‌فقیه، قانون اساسی و تجارب موفق جمهوری اسلامی ایران و تجارب موفق بشری است. بدین منظور، شش هدف فرعی برای تحقیق توافق شد و برای پاسخگویی به این اهداف یک سؤال اصلی و ده سؤال فرعی تنظیم گردید، چکیده کامل
        هدف اصلی این تحقیق طراحی الگوی راهبردی نظام حکمرانی اجتماعی براساس گفتمان ولایت‌فقیه، قانون اساسی و تجارب موفق جمهوری اسلامی ایران و تجارب موفق بشری است. بدین منظور، شش هدف فرعی برای تحقیق توافق شد و برای پاسخگویی به این اهداف یک سؤال اصلی و ده سؤال فرعی تنظیم گردید، در این مقاله جمع‌بندی دستاوردهای تحقیق در پاسخگویی به هر یک از سؤالات تحقیق گزارش می‌گردد. این تحقیق با استناد به اسناد بالادستی و گفتمان ولایت‌فقیه و استفاده از دیدگاه‌های خبرگانی در قالب گروه کانونی تدوین گردید. از آنجا که سیاست چارچوب تحقیق بر این مبنا بود که برای دستیابی به الگوی حکمرانی مطلوب از یک طرف با یک رویکرد بالا به پائین (عرش به فرش) مبتنی بر مبانی، اصول و ارزش‌های قواعد نظام حکومتی الگو، رویکردها و سیاست‌های کلان؛ اقدام به احصای آرمان‌ها، ترسیم چشم‌انداز، تدوین مأموریت‌ها و کارکردها گردیده و از سوی دیگر با یک رویکرد پائین به بالا، مبتنی بر ارزیابی چالش‌ها و آسیب‌ها، مزیت‌ها و محدودیت‌های نظام حکمرانی اجتماعی موجود جهت‌گیری‌های حرکت و راهبردهای اساسی برای کاهش فاصله بین وضع مطلوب و وضع مطلوب طراحی شود. با توجه به محدودیت حجم مقاله بخش طراحی محتوایی برنامه‌های راهبردی برای حل مسایل موجود و تحقق وضع مطلوب از حیطه گزارش این مقاله خارج گردید. اهم دستاوردهای این تحقیق در قالب چالش‌ها و آسیب‌های حکمرانی نظام اجتماعی کشور با مبانی و ارزش‌های حاکم؛ اصول و قواعد؛ چشم‌انداز، مأموریت، خاستگاه و کارکردها؛ ویژگی‌های نظام اداری مطلوب جمهوری اسلامی ایران تبیین گردیده است و سرانجام پیشنهاداتی برای اصلاح نظام حکمرانی اجتماعی و اعتلای نظام حکومتی الگو برای تحقق پیشرفت توأم با عدالت ارائه شده است پرونده مقاله